W dniach 8-10 października 2024 roku odbyła się seria spotkań autorskich z prof. Heleną Krasowską, w ramach których zaprezentowana została jej najnowsza książka pt. „Polacy w Naddniestrzu. Świadectwo zanikającego dziedzictwa.”
8 października, delegacja w składzie: dyrektor Studium Europy Wschodniej Jan Malicki, prof. Helena Krasowska, oraz dwójka doktorantów Kamelia Penkowska i Krzysztof Zarecki wzięła udział we mszy świętej w katolickiej parafii św. Józefa w Rybnicy. Po nabożeństwie, dzięki uprzejmości proboszcza księdza Tadeusza Magierowskiego, odbyło się pierwsze spotkanie autorskie w domu parafialnym. Licznie zgromadzeni goście wykazywali żywe zainteresowanie książką dzieląc się swoimi osobistymi doświadczeniami z polskością dziękując ze wzruszeniem za opowiedzenie ich historii. O wynikach badań mówili Kamelia Penkowska i Krzysztof Zarecki, dyrektor Jan Malicki opowiedział o pięcioletnim projekcie, a autorka dziękowała zebranym za możliwość zebrania materiałów.
Następnego dnia 9 października delegacja udała się do Raszkowa aby złożyć wieniec na mogile Polaków pomordowanych przez reżim stalinowski w latach 1937-1938. Na ręce raszkowskiego księdza Rusłana Pogrebnego, przekazano polskiej społeczności w Raszkowie książki prof. Krasowskiej. Kolejnym przystankiem na trasie była polska wieś Słoboda-Raszków, której lokalna biblioteka również wzbogaciła się o kilka egzemplarzy. Wieczorem w mieście Tyraspol odbyło się uroczyste spotkanie organizowane przez Towarzystwo Polskiej Kultury „Jasna Góra” i jej prezes Natalię Siniawską. Zebranym towarzyszył zespół „Astoria”, który wykonał koncert muzyki klasycznej. Na spotkaniu obecni byli lokalni księża sercanie, ksiądz Piotr Kuszman i ksiądz Zdzisław Śmiertka oraz prof. Andrzej Kriwienko, który wygłosił referat pt.: „Polacy w mozaice wielokulturowości”. Spotkanie autorskie z prof. Krasowską było wielkim frekwencyjnym sukcesem, nie wszyscy zmieścili się na sali. Obecni goście zadawali liczne pytania i wyrażali ekscytację wydarzeniem. Tradycyjnie na zakończenie była możliwość podzielenia się swoimi przemyśleniami oraz uzyskania upragnionego autografu z dedykacją.
10 października zespół opuścił Tyraspol i udał się do Kiszyniowa. W Bibliotece Polskiej „Adam Mickiewicz” odbyło się trzecie spotkanie autorskie zorganizowane przez dyrektor biblioteki Svetę Gumeni. Wśród obecnych pojawili się profesor Lilia Zabolotnaja, oraz konsul Magda Arsenicz. Prof. Krasowska podkreślała , iż książka jest głosem ludzi i bez Polaków i ich opowieści nie mogłaby powstać. Dyrektor Jan Malicki zwrócił uwagę, iż książka jest unikatowa również w kontekście zastosowanej metodologii badawczej. Doktorantka Kamelia Penkowska opowiedziała o wynikach badań dotyczących obywatelstwa Polaków w Naddniestrzu, a Krzysztof Zarecki zaprezentował i skomentował wyniki badań na temat Karty Polaka. W spotkaniu uczestniczyli również liderzy organizacji polskich w Kiszyniowie – m.in. dyrektorzy bibliotek, redaktor naczelna „Jutrzenki” Helena Usowa oraz przedstawiciele Polonii.
Przygotował Krzysztof Zarecki
Doktorant Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Warszawskiego