W Kościele katolickim 3 maja przypada uroczystość Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, głównej patronki kraju. Aktu oddania państwa pod jej opiekę dokonał w 1656 r. w katedrze lwowskiej król Jan Kazimierz po obronie Jasnej Góry przed Szwedami.
W 1962 r. papież Jan XXIII ogłosił Maryję Królową Polski, główną patronką kraju i Niebieską Opiekunką polskiego narodu.
Król Jan Kazimierz 1 kwietnia 1656 r. przed obrazem Matki Bożej Łaskawej w katedrze we Lwowie obrał Maryję za królową woich państw, a Królestwo Polskie polecił jej szczególnej obronie. Przyrzekł wówczas szerzyć jej cześć, ślubował wystarać się u Stolicy Apostolskiej o pozwolenie na obchodzenie jej święta jako Królowej Korony Polskiej oraz zająć się losem tych chłopów, którzy doświadczali wyzysku.
„Choć ślubowanie króla odbyło się przed obrazem Matki Bożej Łaskawej we Lwowie, to jednak gwałtownie przyjęło się przekonanie, iż najlepszym typem obrazu Królowej Polski jest obraz Pani Częstochowskiej. Koronacja obrazu papieskimi koronami 8 września 1717 r. ugruntowała przekonanie o królewskości Maryi. Była to pierwsza koronacja wizerunku Matki Bożej, która odbyła się poza Rzymem” – czytamy w brewiarzu, czyli księdze liturgii godzin.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. Episkopat Polski zwrócił się do Stolicy Apostolskiej o wprowadzenie święta dla Polski pod wezwaniem „Królowej Polski”. Biskupi zaproponowali papieżowi dzień 3 maja, by podkreślić nierozerwalną łączność tego święta z Sejmem Czteroletnim, zwłaszcza z uchwaloną 3 maja 1791 r. pierwszą polską konstytucją.
Po II wojnie światowej, w 1945 r. polscy biskupi pod przewodnictwem kard. Augusta Hlonda odnowili na Jasnej Górze akt poświęcenia się i oddania Bożej Matce. Ponowiono wówczas śluby złożone przez króla Jana Kazimierza.
Ponowne oddanie się pod opiekę Najświętszej Maryi odbyło się w czasie wielkiej nowenny, będącej przygotowaniem do tysięcznej rocznicy chrztu Polski.
Episkopat Polski 26 sierpnia 1956 r. dokonał aktu odnowienia ślubów jasnogórskich. Uwięzionego wówczas przez władze PRL prymasa Polski symbolizował pusty tron i wiązanka biało-czerwonych kwiatów. 5 maja 1957 r. wszystkie diecezje i parafie Kościoła katolickiego w kraju oddały się pod opiekę Maryi.
Kard. Stefan Wyszyński 3 maja 1966 r., w obecności Episkopatu Polski i tysięcznych rzesz „oddał naród w macierzyńską niewolę Maryi, za wolność Kościoła na nowe tysiąclecie Polski”.
W roku 1962 papież Jan XXIII ogłosił Maryję Królową Polski – „główną patronką kraju i Niebieską Opiekunką naszego narodu”.
Najstarsze polskie wizerunki Matki Bożej spotykamy już w XI wieku. To „Ewangeliarz emmeriański”, „Ewangeliarz pułtuski” i „Sakramentarz tyniecki”, a także figury i płaskorzeźby w kościołach romańskich.
Największym i szczytowym arcydziełem rzeźby poświęconym Maryi jest ołtarz Wita Stwosza z lat 1477-1489, wykonany dla głównego ołtarza kościoła Mariackiego w Krakowie, zatytułowany Zaśnięcie Matki Bożej.
Matce Boskiej poświęcony jest też najstarszy zachowany wraz z melodią polski tekst poetycki „Bogurodzica”.
(PAP)/oprac. FA
