W ostatnich miesiącach podatnicy w Polsce mogą otrzymać nieoczekiwane pisma od fiskusa – informacje o wszczęciu kontroli skarbowej lub celno-skarbowej. Tym razem jednak nie chodzi o przypadkowy wyrok losu czy anonim, ale o dane przekazane przez duże platformy internetowe takie jak Vinted, Booking.com, Airbnb, OLX, Allegro czy Booksy.
Nowa era kontroli podatkowych dzięki DAC7
Polski fiskus, na mocy nowych obowiązków wynikających z unijnej dyrektywy DAC7 (Directive on Administrative Cooperation), dysponuje pełnymi informacjami o transakcjach prowadzonych przez osoby fizyczne oraz firmy za pośrednictwem platform cyfrowych. Przepisy te weszły w życie w Polsce 1 lipca 2024 r.
Dzięki tym danym urzędy skarbowe mają dostęp do szczegółowych informacji o:
- sprzedaży towarów,
- wynajmie krótkoterminowym nieruchomości,
- świadczeniu usług (np. fryzjerstwo, kosmetyka, transport),
- udostępnianiu środków transportu.
Według szacunków może dotyczyć to choćby 300 tysięcy osób w całej Polsce.
Kontrole bez wcześniejszego postępowania wyjaśniającego
Zgodnie z doniesieniami Business Insider, fiskus nie ogranicza się już do wstępnych postępowań wyjaśniających. W przypadku danych uzyskanych z portali, bezpośrednio wskazujących na braki lub błędne rozliczenia, organy skarbowe od razu wszczynają kontrolę podatkową lub celno-skarbową.
To ogromna zmiana – wcześniej wiele spraw kończyło się na etapie korekty PIT-u lub uzupełnienia dokumentacji. Teraz podatnicy mogą dostać pismo o kontroli jeszcze przed rozpoczęciem jej procedowania.
Kto jest na celowniku?
Na liście potencjalnych adresatów kontroli są głównie osoby:
- które sprzedawały towary lub wynajmowały mieszkania powyżej określonych limitów,
- które nie zgłosiły działalności gospodarczej,
- które rozliczyły przychody jako dochody niezwiązane z prowadzoną działalnością.
Jak tłumaczy ekspert Business Insider Krzysztof Burzyński, „jeśli ktoś w latach 2023–2024 miał przychód z tych źródeł i nie został on uwzględniony w PIT-ie, to teraz ma bardzo niską szansę, by uniknąć konsekwencji”.
Jakie transakcje są analizowane?
Fiskus porównuje dane z platform z rozliczeniami podatkowymi podatników. Analizowane są m.in.:
- liczba transakcji,
- wysokość przychodu,
- rodzaj świadczonych usług,
- okres działania użytkownika na danej platformie.
Jeśli dane te nie znalazły odbicia w PIT-ach, a podatnik nie zarejestrował działalności gospodarczej, może zostać ukarany grzywną, a także obowiązkiem zapłaty zaległego podatku z odsetkami.
Co robić, jeżeli trafiło do Ciebie pismo o kontroli?
Osoby objęte kontrolą mają 14 dni na reakcję. Według praktyki doradców podatkowych, najważniejsze kroki to:
- Przeanalizowanie wszystkich przychodów z platform – czy były one poprawnie rozliczone?
- Sprawdzenie statusu działalności gospodarczej – czy była prowadzona legalnie?
- Skorygowanie deklaracji podatkowej, jeżeli było to konieczne.
- Kontakt z inspektorem skarbowym – aby ustalić zakres wymaganych działań i ewentualną wysokość zaległości.
Ekspert Burzyński podkreśla: „Najlepszą strategią jest przejrzystość i współpraca. Każda próba utrudnienia kontroli może pogorszyć sytuację finansowo i prawnie.”
Co grozi za niezgłoszenie działalności?
Jeśli podatnik prowadził działalność gospodarczą, ale nie zgłosił jej do KRS lub CEIDG, może być zobowiązany do dokonania rejestracji wstecznej. Wtedy:
- obowiązuje podatek według skali PIT (12% i 32%),
- należy spłacić zaległe składki ZUS (jeśli dotyczy),
- możliwe są odsetki karne i grzywny.
Szczególnie ciężkie konsekwencje czekają osoby, które celowo próbują ukrywać przychody. Fiskus może również zastosować sankcje administracyjne, a w niektórych przypadkach choćby karnopodatkowe.
Dyrektywa DAC7 – walka z nieuczciwością podatkową
Celem dyrektywy DAC7 jest uszczelnienie systemu podatkowego UE i wspieranie uczciwej konkurencji. Wprowadza ona jednolite standardy raportowania dla operatorów platform cyfrowych w całym Unii Europejskiej.
Operatorzy platform mają obowiązek zbierać i przekazywać dane dotyczące użytkowników, którzy:
- sprzedają towary lub usługi powyżej określonych progów,
- wynajmują nieruchomości lub środki transportu,
- realizują inne formy zarobkowania online.
Dane te obejmują zarówno przychody brutto, jak i identyfikatory podatkowe użytkowników.
Orzecznictwo sądowe – co mówi Trybunał Sprawiedliwości UE?
Trybunał Sprawiedliwości UE wielokrotnie podkreślał wagę przeciwdziałania ukrywaniu przychodów oraz potrzebę transparentności w relacjach między państwami członkowskimi. W wyroku z dnia 28 kwietnia 2022 r. (sprawa C-585/19) TSUE stwierdził, iż przepisy dotyczące wymiany informacji podatkowej są zgodne z prawem UE, o ile nie naruszają nadmiernie prywatności obywateli.
W polskim orzecznictwie sądów powszechnych również można znaleźć precedensy, gdzie sądy uznawały, iż prowadzenie działalności gospodarczej bez rejestracji stanowi naruszenie prawa podatkowego i zobowiązuje do ponoszenia odpowiedzialności.
Podsumowanie
DAC7 to nowa jakość w pracy fiskusa. Dzięki współpracy międzynarodowej i mechanizmom wymiany danych, coraz trudniej będzie ukrywać przychody z internetu. Osoby, które otrzymały pismo o kontroli, powinny natychmiast przeanalizować swoją sytuację podatkową i podjąć działania naprawcze.
Niepodejmowanie działań lub bagatelizowanie problemu może skończyć się nie tylko dodatkową opłatą, ale też groźbą karności.
Continued here:
Fiskus rozpoczyna poszukiwanie kasy! Sprzedaż na Vinted, OLX i Allegro pod kontrolą
