Zasiłki dla Ukraińców ucięte przez Niemców. Jest decyzja ekipy Merza

Rząd w Berlinie podjął decyzję o zmianach w zasiłkach dla uchodźców z Ukrainy. Nowo przybyli będą mieć niższe świadczenia.


Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Niemiec po 1 kwietnia 2025 roku, nie będą mieć prawa do zasiłku obywatelskiego, ale do niższych świadczeń, przysługujących starającym się o azyl. Projekt przepisów w tej sprawie przyjął w środę (19.11.2025) niemiecki rząd.

Zmiana – zapowiedziana już w umowie koalicyjnej chadeków i socjaldemokratów – ma obowiązywać z mocą wsteczną od kwietnia, ale decyzje o przyznaniu zasiłku socjalnego, które zostały już wydane, będą przez cały czas obowiązywać – poinformowano.

Zgodnie z projektem nowo przybyli obywatele z Ukrainy będą uprawnieni do świadczeń, jakie otrzymują w tej chwili osoby z innych państw ubiegające się o azyl w Niemczech. Ukraińcy, którzy przybyli do Niemiec przed 1 kwietnia br., zachowają jednak prawo do zasiłku obywatelskiego.

Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę ówczesny rząd Niemiec wprowadził specjalne przepisy dotyczące uchodźców przybywających z tego kraju. Od 1 czerwca 2022 r. mieli oni prawo do zasiłku obywatelskiego. Mogą też od razu podjąć pracę i otrzymywali wsparcie od urzędów pracy.

Presja na podjęcie pracy

Podczas gdy w ramach zasiłku obywatelskiego osoba samotna otrzymuje w tej chwili 563 euro miesięcznie na utrzymanie, to świadczenie dla osoby ubiegającej się o azyl wynosi 441 euro. Ponadto wypłacane są mniejsze świadczenia zdrowotne. Przepisy dotyczące pokrywania kosztów mieszkania przez państwo są podobne w obu systemach.

Rządowy projekt zakłada, iż nowo przybyli uchodźcy z Ukrainy stracą prawo do doradztwa w urzędzie pracy dla beneficjentów zasiłku obywatelskiego. Muszą jednak przez cały czas starać się o pracę, jak stanowi zapis wprowadzony w ostatniej chwili do projektu ustawy.

„Uchodźcy zdolni do pracy, którzy nie są zatrudnieni, będą zobowiązani przez prawo do natychmiastowego podjęcia starań o znalezienie pracy” – wyjaśniło niemieckie Ministerstwo Pracy. „Jeśli uchodźcy nie podejmą starań samodzielnie, zostanie im przydzielona możliwość zatrudnienia” – dodano. Możliwe jest również nałożenie obowiązku uczestnictwa w kursie integracyjnym.

Budżet nie zaoszczędzi

Cel niemieckiego rządu to „umożliwienie szybkiej i trwałej integracji na rynku pracy i w społeczeństwie” – podkreśliło ministerstwo. choćby jeżeli za świadczenia państwowe dla uchodźców będą teraz odpowiedzialne urzędy pomocy społecznej zamiast urzędów pracy, przez cały czas będą oni wspierani w poszukiwaniu pracy przez federalne agencje pracy.

Według prognoz rządu federalnego oszczędności związane z obniżeniem zasiłku dla nowo przybyłych Ukraińców zostaną zrównoważone nieco wyższymi kosztami budżetu państwa w związku z wypłatami na podstawie ustawy o świadczeniach dla osób ubiegających się o azyl pomimo niższych wypłat. Jako powód podaje się wyższe koszty administracyjne.

Ponadto koszty świadczeń dla osób z Ukrainy zostaną przeniesione z rządu na kraje związkowe i gminy, które mają otrzymać zryczałtowane rekompensaty za ten ciężar. Szczegóły tego rozwiązania nie są jednak jeszcze znane. Aby projekt wszedł w życie, konieczna jest zgoda parlamentu.