21 września 2024 roku w Elblągu po raz dziewiąty zostały zorganizowane obchody z okazji utworzenia Narodowych Sił Zbrojnych. Świętowano 82. rocznicę tego wydarzenia.
W tym roku uroczystości zyskały wyższą rangę, jako wydarzenie ogólnopolskie.
W ramach obchodów odbyły się:
– IV Patriotyczny Turniej Piłkarski Pamięci Żołnierzy NSZ,
– Uroczysta Msza Święta,
– Marsz pamięci żołnierzy NSZ ulicami elbląskiej Starówki,
– Apel Pamięci z odśpiewaniem „Roty” na zakończenie,
– Konferencja popularno-naukowa oraz koncert patriotyczny Norberta „Smoły” Smolińskiego.
O 9 rano rozpoczął się turniej piłkarski, w którym udział wzięła m.in. drużyna im. sierżanta Wiktora Stryjewskiego „Cacko”. Swoje zespoły wystawili także kibice Olimpii Elbląg oraz Kaszubscy Patrioci. Nagrody dla drużyn przygotowała firma ProPatriae.pl. Tegorocznym zwycięzcą turnieju została drużyna kibiców Olimpii Elbląg.
O 13.00 rozpoczęła się uroczysta Msza Święta celebrowana przez o. Piotra Twardeckiego.
Kolejnym punktem programu był Marsz Pamięci Żołnierzy NSZ, na którego początku szedł poczet sztandarowy Okręgu Pomorskiego ZŻ NSZ. Uczestnicy skandowali hasła „Narodowe Siły Zbrojne-NSZ”, „Bóg Honor i Ojczyzna” oraz wiele innych haseł patriotycznych.
Po marszu, naprzeciwko Katedry św. Mikołaja odczytany został Apel Pamięci i odśpiewana „Rota”.
Od kilku lat nieodłącznym elementem elbląskich marszy jest wymalowane auto patriotyczne, przedstawiające 5 Wileńską Brygadę AK z jednej strony, a Brygadę Świętokrzyską z drugiej. Z przodu samochodu widnieje postać sierżanta Wiktora Stryjewskiego „Cacko”, którego syn jest stałym uczestnikiem patriotycznych wydarzeń, współorganizując m.in. rajd pieszy pamięci sierżanta „Cacko”.
Półgodzinną przerwę – do czasu rozpoczęcia konferencji, uczestnicy spożytkowali na przygotowany poczęstunek oraz odwiedzenie stoiska patriotycznego, na którym można było nabyć patriotyczne ryngrafy oraz malarskie reprodukcje elbląskiej malarki Alicji Sikorskiej.
O 15.00 Hymnem oraz Modlitwą NSZ rozpoczęła się konferencja. Prowadząca spotkanie Gabriela Sikorska powitała wszystkich przybyłych gości honorowych oraz wymieniła instytucje, które objęły uroczystość swoim patronatem.
Pierwszym prelegentem był prezes Zarządu Głównego Związku Żołnierzy NSZ Karol Wołek, który przedstawił ideę Narodowych Sił Zbrojnych, zamaczając,że NSZ była jedyną wielką formacją polskiego państwa podziemnego, w której Niemcom nie udało się zainstalować swojej agentury i która nie została zinfiltrowana przez okupanta niemieckiego.
Kolejnym prelegentem był wiceprezes Stowarzyszenia Kultury Chrześcijańskiej im. ks. Piotra Skargi, Sławomir Skiba, który przedstawił prezentację multimedialną pt. „Umiłowanie Ojczyzny i ideał chrześcijańskiego żołnierza”.
Następnie został odczytany przez posła Krzysztofa Szymańskiego list od wicemarszałka sejmu Krzysztofa Bosaka.
Po pierwszej części wykładów uczestnicy mieli chwilę na kawę, herbatę i pyszne ciasta, upieczone przez działaczki Stowarzyszenia Elbląscy Patrioci.
Po przerwie rozpoczął się drugi panel dyskusyjny,w którym historyk Łukasz Suchanowski przedstawił temat – ”Żołnierze podziemia narodowego, a elity artystyczne”.
Przypomniał, iż członkami NSZ byli tak znani artyści jak: Maria Koterbska, Andrzej Konic czy Bernard Ładysz.
Historyk Jarosław Kłosowski zaprezentował natomiast historię Okręgu Pomorskiego Związku Żołnierzy NSZ, co u niejednego uczestnika spotkania wywołało wielkie wzruszenie i wspomnienia z ubiegłych lat.
Po kolejnej przerwie rozpoczął się koncert Norberta „Smoły”Smolińskiego, który porwał publiczność swoim patriotycznym repertuarem. Na zakończenie wystąpili Nikodem Chmiel i Zofia Bork-Komorowska wykonując kilka znanych utworów partyzanckich na gitarze i flecie poprzecznym.
Organizatorami wydarzenia byli: Elbląscy Patrioci, Związek Żołnierzy NSZ-Okręg Pomorski, Młodzież Wszechpolska-Okręg Pomorski.
Uroczystość odbyła się w ramach współpracy Środowiska Patriotycznego Polski Północnej, a gościli na niej również przedstawiciele Stowarzyszenia im. kpt. Antoniego Rymszy „Maks”, Fundacja Pomoc Patrioty, Światowy Związek Żołnierzy AK-Koło Pomorskie, Kaszubscy Patrioci, Patriotyczne Pieniężno.
Patronat nad wydarzeniem sprawowało Stowarzyszenie Kultury Chrześcijańskiej im. Ks. Piotra Skargi.
Wydarzenie objęte zostało również patronatem wicemarszałka sejmu Krzysztofa Bosaka, prezesa IPN Karola Nawrockiego, Biskupa Polowego Wojska Polskiego Wiesława Lechowicza oraz Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL.
Źródło: mat. własne/Jacek Gierwatowski (organizator)
Pach