Wreszcie przełom. Jest decyzja o pierwszych ekshumacjach polskich ofiar UPA – napisał na platformie X Donald Tusk i podziękował ministrom kultury Polski i Ukrainy za owocną współpracę.
Nadżos, przewodniczący ukraińskiej strony polsko-ukraińskiej grupy roboczej ds. historycznych, zapewnił PAP o pozytywnych intencjach w dążeniu do rozwiązania sporów związanych z tym tematem.
Jesteśmy pozytywnie nastawieni na uzyskanie dobrych rozwiązań, które zadowolą polskie społeczeństwo i ukraińskie społeczeństwo – przekazał Nadżos.
Rzecznik MSZ, Paweł Wroński, w rozmowie z PAP stwierdził, iż Polska wykazała się skutecznością w tej sprawie. Decyzję dotyczącą pierwszych ekshumacji polskich ofiar UPA określił jako korzystną dla relacji polsko-ukraińskich i dla samej Ukrainy.
Minister SZ Radosław Sikorski za swoją postawę był krytykowany – iż jest to zbyt twarde postawienie sprawy. Okazało się ono jednak postawieniem skutecznym – powiedział Wroński.
Furtka do UE
Szef MON, Władysław Kosiniak-Kamysz, podkreślił, iż decyzja ukraińskiej strony o ekshumacjach polskich ofiar Rzezi Wołyńskiej jest wynikiem nieustannej presji oraz skutecznej dyplomacji.
Dla ludowców to od lat sprawa fundamentalna. Tylko na prawdzie jesteśmy w stanie budować dobre, sąsiedzkie relacje – dodał polityk.
Kosiniak-Kamysz omówił kwestię ludobójstwa na Wołyniu podczas piątkowego spotkania z działaczami Polskiego Stronnictwa Ludowego w Lublinie. Jak zaznaczył, należy oddzielić bezwarunkowe wsparcie dla walczącej Ukrainy, takie jak przekazywanie sprzętu wojskowego i pomocy humanitarnej, od kwestii przystąpienia do wspólnoty wartości, jaką jest Unia Europejska.
Potrzebne jest upamiętnienie. I wprost powiedziałem, iż nie będzie zgody na przystąpienie Ukrainy do Unii Europejskiej, jak nie będzie ekshumacji, pochówku i upamiętnienia ofiar ludobójstwa na Wołyniu. Niektórzy próbowali mnie wtedy zapisać do drużyny Putina, na czele z panem prezydentem – ogłosił szef MON.
Oficjalne potwierdzenie
Także Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej i kandydat na prezydenta RP, wyraził zadowolenie z informacji przekazanej przez premiera Donalda Tuska.
Jeśli się tylko potwierdzi – to świetna wiadomość. My w IPN od lat w pełnej gotowości i determinacji – napisał na platformie X i dodał, iż czeka na oficjalne potwierdzenie tych informacji.
Nierozwiązany spór
Spór o ekshumacje trwa od 2017 roku, kiedy Ukraina wprowadziła zakaz poszukiwań szczątków polskich ofiar. Była to odpowiedź na zdemontowanie pomnika UPA w Hruszowicach. Kwestia ekshumacji wielokrotnie pojawiała się w rozmowach polsko-ukraińskich, jednak do tej pory nie osiągnięto porozumienia.