Rosnąca liczba cyberzagrożeń, awarii systemów oraz kryzysów geopolitycznych sprawia, iż coraz więcej państw i instytucji rekomenduje trzymanie części oszczędności w formie gotówki. Eksperci wskazują konkretne kwoty, które warto mieć w domu – na wypadek awarii bankomatów, przerwy w dostawie prądu czy ataku hakerskiego.
Gotówka wraca do łask. Co zalecają europejskie państwa?
Choć dominującym standardem stały się płatności elektroniczne, to rzeczywistość ostatnich lat pokazuje, iż gotówka przez cały czas pełni kluczową rolę w zapewnieniu podstawowego bezpieczeństwa finansowego obywateli. Już pod koniec 2024 roku holenderski rząd oraz banki zalecały, by każdy obywatel posiadał w domu co najmniej 200–500 euro w gotówce.
Rekomendacje te nie były oderwane od rzeczywistości – ich znaczenie potwierdziły wydarzenia z kwietnia 2025 roku w Hiszpanii, gdzie awaria zasilania sparaliżowała kraj. Niedostępne były telefony, Internet, bankomaty, stacje paliw, a choćby terminale płatnicze w sklepach. Tylko osoby posiadające gotówkę mogły dokonywać podstawowych zakupów.
Podobne wnioski płynęły z okresu pandemii COVID-19 oraz po wybuchu wojny w Ukrainie, kiedy poczucie kontroli nad środkami finansowymi i dostęp do fizycznych pieniędzy miały duże znaczenie psychologiczne i praktyczne.
Ile gotówki warto mieć w domu? Zalecenia i analiza
Specjaliści ds. finansów osobistych wskazują, iż minimalna kwota, jaką warto posiadać w gotówce w domu, powinna pokryć podstawowe potrzeby na kilka dni. Choć konkretna suma zależy od stylu życia, liczby domowników i lokalnych cen, przyjmuje się, że:
- osoba samotna powinna mieć od 500 do 1000 zł,
- para – minimum 1000–1500 zł,
- rodzina z dziećmi – od 1500 do 3000 zł,
To kwoty pozwalające na zakup jedzenia, paliwa czy leków w przypadku nagłej awarii systemów bankowych lub braku prądu. Warto również posiadać banknoty o różnych nominałach (np. 10, 20, 50 zł), co ułatwi dokonywanie drobnych płatności.
Limity płatności gotówką w Polsce i UE
W Polsce nie obowiązują limity gotówkowe dla osób fizycznych. Ograniczenia dotyczą jedynie przedsiębiorców – w ich przypadku maksymalna dopuszczalna płatność gotówką wynosi 15 tys. zł. Wszystkie wyższe transakcje muszą być rozliczane bezgotówkowo.
W skali Unii Europejskiej sytuacja niedługo się zmieni. 24 kwietnia 2024 roku Parlament Europejski przyjął regulacje zakazujące płatności gotówkowych powyżej 10 tys. euro, a transakcje przekraczające 3 tys. euro będą objęte dodatkowymi kontrolami. Kraje członkowskie mają trzy lata na wdrożenie nowych przepisów w swoich porządkach prawnych.
Konto bankowe – zalety i zagrożenia
Choć trzymanie pieniędzy w banku jest wygodne i w większości przypadków bezpieczne, coraz więcej użytkowników doświadcza cyberoszustw. Przestępcy stosują wyrafinowane metody wyłudzania danych i kradzieży środków z kont, korzystając z anonimowości i trudnej wykrywalności w sieci.
Z drugiej strony, rachunki bankowe zapewniają wygodny dostęp do pieniędzy z każdego miejsca na świecie, umożliwiają płatności online oraz chronią środki przed fizycznym zniszczeniem (np. pożarem, zalaniem). Pieniądze na koncie są także objęte gwarancją Bankowego Funduszu Gwarancyjnego do kwoty 100 tys. euro (ok. 430 tys. zł).
Dlaczego warto mieć gotówkę mimo cyfrowej wygody?
Choć cyfryzacja systemu płatniczego przyspieszyła, uzależnienie się wyłącznie od płatności elektronicznych wiąże się z ryzykiem – zwłaszcza w obliczu globalnych i lokalnych kryzysów. W takich sytuacjach gotówka daje możliwość natychmiastowej reakcji i pełnej kontroli nad finansami.
Według analizy portalu Bankier.pl, aż 70% Polaków deklaruje, iż posiada pewną ilość gotówki w domu, ale tylko 15% ma przygotowaną większą kwotę „na czarną godzinę”. To może okazać się niewystarczające w przypadku realnego kryzysu.
Trzymanie gotówki w domu to nie przejaw nieufności wobec systemu bankowego, ale forma świadomego zarządzania ryzykiem. W obliczu rosnącej liczby incydentów technologicznych, regulacyjnych i geopolitycznych, warto posiadać minimum 500–1500 zł (lub odpowiednią równowartość w walucie lokalnej) jako zapasowe źródło finansowania najważniejszych potrzeb. Kluczem jest równowaga – między wygodą płatności bezgotówkowych a bezpieczeństwem fizycznej gotówki.
More here:
Ile gotówki warto mieć w domu na czarną godzinę? Eksperci podają konkretne kwoty
