Сбой общенациональной системы рецептов. Центр электронного здравоохранения подтверждает сбой системы P1

Od poniedziałku 9 czerwca 2025 roku w całej Polsce występują trudności z funkcjonowaniem systemu e-Zdrowie (P1). Centrum e-Zdrowia poinformowało o problemach technicznych, które mogą wpływać na wystawianie i realizację e-recept. Choć zapewniono, iż dane pacjentów pozostają bezpieczne, sytuacja wymaga znajomości procedur awaryjnych — zarówno przez apteki, jak i przez samych pacjentów.

Źródło awarii i działania naprawcze

Centrum e-Zdrowia wyjaśniło, iż awaria jest związana z problemami technicznymi po stronie zewnętrznego dostawcy odpowiedzialnego za utrzymanie systemów IKP i mojeIKP. realizowane są intensywne prace z udziałem dostawcy oraz producenta urządzeń, na których wykryto nieprawidłowości.

Eksperci Centrum e-Zdrowia na bieżąco monitorują sytuację, pozostając w stałym kontakcie z partnerami technologicznymi. Priorytetem jest przywrócenie pełnej funkcjonalności systemu, jednak do czasu usunięcia usterki konieczne jest stosowanie procedur zastępczych.

Czy dane pacjentów są zagrożone?

Centrum e-Zdrowia jednoznacznie zapewniło, iż bezpieczeństwo danych w systemie e-Zdrowie (P1) nie zostało naruszone. Problemy dotyczą jedynie płynności działania systemów i komunikacji między nimi.

Jak uzyskać receptę podczas awarii?

W przypadku awarii, pacjent może przez cały czas otrzymać leki na podstawie informacji o wystawionej e-recepcie, jeżeli spełnione zostaną trzy najważniejsze warunki:

1. Posiadanie informacji o e-recepcie — może być to:
   • wydruk informacyjny,
   • dokument w formie elektronicznej (z IKP, mojeIKP, e-mail),
   • inna forma zawierająca 44-cyfrowy klucz dostępu lub 4-cyfrowy kod i nazwę produktu.
2. Okazanie dokumentu tożsamości (np. dowód osobisty, paszport).
3. Złożenie oświadczenia o braku wcześniejszej realizacji recepty. Oświadczenie powinno zawierać m.in. klauzulę: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”

Wzór oświadczenia pacjenta

Niniejszym oświadczam, iż nie dokonałam/em realizacji e-recepty: [kod] oraz iż jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
[Imię i nazwisko pacjenta]
[Numer PESEL lub dokument tożsamości]
[Podpis]

Co musi zrobić apteka?

W przypadku realizacji recepty bez systemu P1, rekomenduje się zachowanie dokumentu potwierdzającego wystawienie e-recepty:

• Wydruk informacyjny – najlepiej pozostawić w aptece lub skopiować/skanować.
• Dokument elektroniczny – zaleca się utrwalenie go wyłącznie na służbowym urządzeniu.

Dane te muszą być przechowywane przez 5 lat, zgodnie z obowiązującymi przepisami refundacyjnymi.

Kiedy wystawić DRR?

Po przywróceniu działania systemu, apteka ma do 3 dni roboczych na wystawienie Dokumentu Realizacji Recepty (DRR). jeżeli w międzyczasie inna apteka wystawiła DRR dla tej samej e-recepty, kolejna realizacja będzie traktowana analogicznie do recepty papierowej — z odpowiednią adnotacją na odwrocie lub dołączonym oświadczeniem pacjenta.

Co jeżeli apteka nie utrwaliła informacji o e-recepcie?

W sytuacjach, gdy nie zapisano informacji o recepcie w momencie realizacji, apteka może skontaktować się z Centrum e-Zdrowia w celu ich pozyskania. Procedura wygląda następująco:

1. Kierownik apteki składa wniosek podpisany Profilem Zaufanym.
2. Wniosek wysyłany jest przez system ePUAP.
3. Instrukcja dostępna jest na stronie gov.pl pod adresem ePUAP.

Co z refundacją?

Niezależnie od sposobu realizacji recepty w czasie awarii, apteka przekazuje dane w komunikacie LEK do NFZ. choćby jeżeli pacjent wykorzystał tę samą e-receptę w kilku miejscach, każda z aptek ma możliwość otaksowania recepty i uzyskania należnej refundacji.

Co powinni zrobić pacjenci?

Centrum e-Zdrowia rekomenduje, aby pacjenci bez pilnej potrzeby realizacji recepty, odłożyli jej wykupienie na kolejne dni, aż do przywrócenia pełnej funkcjonalności systemu. W przypadkach nagłych — procedura opisana powyżej wciąż umożliwia dostęp do leków.

Co dalej?

Nie wiadomo jeszcze, kiedy dokładnie system zostanie w pełni przywrócony. Jednak transparentna komunikacja Centrum e-Zdrowia oraz procedury awaryjne pozwalają ograniczyć skutki awarii dla pacjentów i aptek.

Sytuacja pokazuje jednocześnie, jak duże uzależnienie od infrastruktury cyfrowej ma dziś system opieki zdrowotnej w Polsce. Choć cyfryzacja znacząco poprawiła dostępność usług, każda przerwa w dostępie do systemów może mieć realny wpływ na bezpieczeństwo pacjentów.