Rosyjski przywódca Władimir Putin i prezydent Iranu Masud Pezeszkian podpisali w piątek w Moskwie kompleksowe porozumienie o partnerstwie strategicznym, które ma obejmować wszystkie sfery: od handlu i współpracy wojskowej po naukę, oświatę i kulturę.
Do wizyty Pezeszkiana w Moskwie doszło tuż przed poniedziałkową inauguracją prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa, który zapowiedział ostrzejszy kurs wobec Iranu, borykającego się z coraz poważniejszymi problemami gospodarczymi i innymi wyzwaniami. Rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow zaprzeczył, by zawarcie porozumienia miało związek z inauguracją Trumpa. Jak podkreślił, było ono planowane już od dawna.
Porozumienie ma obowiązywać przez 20 lat. Zawiera 47 artykułów, obejmujących wszystkie obszary współpracy dwustronnej. Agencja Reutera poinformowała, iż umowa zakłada m.in. wzmocnienie współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony.
Zgodnie z dokumentem, sygnowanym przez rosyjskiego przywódcę Władimira Putina i prezydenta Iranu Masuda Pezeszkiana, oba kraje będą się konsultować i współpracować w związku z zagrożeniami militarnymi oraz w sferze bezpieczeństwa. Przewidziano też udział we wspólnych manewrach wojskowych na terytorium obu państw i nie tylko.
Na wspólnej konferencji prasowej Putin powiedział, iż oba kraje rozmawiają też o dostarczaniu Iranowi rosyjskiego gazu. Według rosyjskiego przywódcy, jeżeli projekt zostanie zrealizowany, wielkość dostaw mogłaby z czasem osiągnąć 55 mld m szesc. rocznie, ale na początkowym etapie nie mogłyby przekraczać 2 mld m szesc. Pezeszkian dodał, iż obie strony muszą jeszcze rozwiązać pewne kwestie techniczne.
Jak podkreśliła agencja Reutera, Rosja szuka nowych nabywców gazu po tym, jak straciła dominującą pozycję na rynku europejskim w wyniku wojny przeciw Ukrainie.
Współpraca Rosji z Iranem
Władimir Putin oznajmił też, iż Rosja rozważa budowę nowych bloków w elektrowniach atomowych w Iranie. "Jeden już z powodzeniem działa. Rozmawiamy teraz o możliwości zbudowania kolejnych" – powiedział przywódca Rosji.
Po II wojnie światowej stosunki między Moskwą a Teheranem były raczej obojętne, natomiast obecne zacieśnienie relacji nastąpiło m.in. dzięki wspólnym interesom na Bliskim Wschodzie, w szczególności w Syrii, gdzie oba państwa wspierały reżim Baszara al-Asada. Po ataku Rosji na Ukrainę na pełną skalę, Iran zaczął udzielać Rosji pomocy militarnej, przekazując m.in. drony Shahed.
Partnerstwo strategiczne Rosji i Iranu, zwłaszcza w kontekście sankcji nałożonych przez Zachód z powodu irańskiego programu nuklearnego, jest istotne, gdyż oba te kraje razem z Chinami dążą do osłabienia wpływów USA i ich sojuszników nie tylko na Bliskim Wschodzie, ale na całym świecie - twierdzą eksperci. Dotyczy to zarówno kwestii politycznych i gospodarczych, jak też kulturowo-ideologicznych.
Eksperci od dawna zwracają uwagę, iż w opozycji do Zachodu wytworzyła się nieformalna oś Pekin-Moskwa-Teheran, która budzi poważne obawy państw zachodnich. Jest ona próbą obalenia zachodniej hegemonii na świecie oraz stanowi poważne zagrożenie dla międzynarodowego porządku opartego na zasadach prawa stanowionego przez państwa Zachodu oraz ich wartości, takie jak prawa człowieka.
Źródło: PAP
