- Projekt przewiduje wprowadzenie ustawowej podstawy działania Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności jako organów opiniodawczo-doradczych wspierających zarządy województw.
- Zgodnie z projektowaną nowelizacją rozszerzeniu ulegnie katalog zadań samorządów województw w zakresie rozwoju umiejętności mieszkańców oraz planowania strategii edukacyjnych powiązanych z potrzebami rynku pracy.
- Nowelizacja zapewnia trwałość funkcjonowania Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności poprzez wskazanie źródeł ich finansowania i włączenie ich w proces planowania wydatkowania środków z funduszy europejskich.
Cel projektowanej nowelizacji
Celem projektowanej ustawy jest stworzenie trwałych i kompleksowych ram prawnych dla koordynacji polityki umiejętności na poziomie województw. Regulacja ma umożliwić samorządom województw skuteczny i realny wpływ na kształt oferty edukacyjnej i szkoleniowej dostępnej na ich terytorium, tak aby była ona dostosowana do potrzeb lokalnych rynków pracy oraz wyzwań wynikających z transformacji cyfrowej, zielonej i rozwoju nowoczesnych technologii. Projekt ma również zapewnić pełną integrację działań województw z krajową polityką w zakresie umiejętności, w tym ze Zintegrowaną Strategią Umiejętności 2030, oraz poprawić wykorzystanie środków krajowych i europejskich przeznaczonych na rozwój kompetencji.
Nowelizacja zakłada zmiany przede wszystkim w ustawie z 5.6.1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 581; dalej: SamWojU), rozszerzając zadania samorządu województwa w zakresie planowania rozwoju umiejętności mieszkańców oraz promowania idei uczenia się przez całe życie. Projekt przewiduje także modyfikacje w innych aktach prawnych, które mają charakter dostosowawczy, aby zapewnić spójność nowych regulacji z obowiązującym porządkiem prawnym.
Dzięki tym zmianom powstaną ustawowe podstawy funkcjonowania Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności, które będą pełnić funkcję organów opiniodawczo-doradczych przy zarządach województw. Ustawa ma na celu zapewnienie trwałości rozwiązań, które dotychczas funkcjonowały głównie w ramach czasowych projektów finansowanych z funduszy europejskich, oraz zwiększenie ich efektywności w planowaniu i realizacji polityki umiejętności.
Opis projektowanych zmian
Rozszerzenie zadań samorządu województwa
Projekt przewiduje dodanie do SamWojU przepisów obligujących samorząd do uwzględniania w strategii rozwoju województwa celu, jakim jest rozwój umiejętności mieszkańców oraz promowanie uczenia się przez całe życie. Ma to zapewnić spójność działań regionalnych z dokumentami strategicznymi państwa, takimi jak średniookresowa strategia rozwoju kraju czy Zintegrowana Strategia Umiejętności 2030.
Uregulowanie statusu i zadań Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności
Nowelizacja wprowadza ustawową podstawę funkcjonowania Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności. Określa:
- zakres zadań Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności, obejmujący opiniowanie i rekomendowanie działań dotyczących polityki umiejętności, planowania strategicznego oraz kierunków kształcenia;
- skład i tryb pracy Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności, przewidując udział przedstawicieli administracji, edukacji, rynku pracy i organizacji pozarządowych;
- procedury wydawania opinii i rekomendacji, które mają być podstawą do podejmowania decyzji w zakresie polityki edukacyjnej w regionie.
Realny wpływ Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności na kształt oferty edukacyjnej
Wojewódzkie Zespoły Koordynacji do spraw polityki umiejętności będą miały możliwość opiniowania zasadności kształcenia w określonych zawodach w oparciu o dane dotyczące zapotrzebowania na rynku pracy. Będą współpracować z wojewódzkimi radami rynku pracy i przekazywać informacje do Instytutu Badań Edukacyjnych, aby lepiej dopasować ofertę edukacyjną do potrzeb gospodarki.
Współpraca z interesariuszami i między regionami
Projekt zakłada współdziałanie Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności z administracją publiczną, organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami zaangażowanymi w edukację i rynek pracy. Przewidziano także wymianę doświadczeń między Wojewódzkimi Zespołami Koordynacji do spraw polityki umiejętności w różnych województwach, co ma umożliwić standaryzację działań oraz lepsze wykorzystanie sprawdzonych praktyk.
Udział w planowaniu funduszy europejskich
Wojewódzkie Zespoły Koordynacji do spraw polityki umiejętności będą odgrywać rolę w opiniowaniu i rekomendowaniu sposobów wykorzystania środków pochodzących z funduszy europejskich, tak aby finansowane projekty odpowiadały na rzeczywiste potrzeby lokalnych rynków pracy i wspierały rozwój kompetencji mieszkańców.
Zapewnienie trwałości działania Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności
Projekt ustawy określa źródła finansowania Wojewódzkich Zespołów Koordynacji do spraw polityki umiejętności, co ma zapewnić ich stałe funkcjonowanie i umożliwić planowanie działań w perspektywie długoterminowej, niezależnie od zakończenia okresowych projektów finansowanych z funduszy UE.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie województwa oraz niektórych innych ustaw jest w trakcie prac rządowych. Planowane przyjęcie przez Radę Ministrów przewidziano na IV kwartał 2025 r. Przepisy muszą wejść w życie w terminie umożliwiającym realizację kamienia milowego A43G do 31.12.2025 r., zgodnie z wymaganiami Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
