Рекультивация земель после реформы территориального планирования

Reforma planowania przestrzennego, która w zasadniczej części weszła w życie 24 września 2023 r., wprowadziła istotne zmiany w przepisach ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Najważniejszą i najbardziej kontrowersyjną z tych zmian jest usunięcie przepisu pozwalającego odrolnić grunty rolne stanowiące użytki rolne klas I‒III, położone poza granicami miast na uproszczonych zasadach.

Odrolnienie gruntów rolnych przed 24 września 2023 r.

Zgodnie z art. 7a ust. 2 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 24 września 2023 r., przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-III nie wymagało uzyskania zgody ministra adekwatnego do spraw rozwoju wsi, o ile grunty te spełniały łącznie następujące warunki:

• co najmniej połowa powierzchni każdej zwartej części gruntu zawierała się w obszarze zwartej zabudowy,
• były położone w odległości nie większej niż 50 m od granicy najbliższej działki budowlanej i w odległości nie większej niż 50 m od drogi publicznej,
• ich powierzchnia nie przekraczała 0,5 ha, bez względu na to, czy stanowiły jedną całość, czy kilka odrębnych części.

Reforma planowania przestrzennego i kłopotliwe przepisy przejściowe

Po 24 września 2023 r., nie wymaga uzyskania zgody ministra adekwatnego do spraw rozwoju wsi przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-III położonych na obszarze uzupełnienia zabudowy.

Analizując przepisy przejściowe reformy planowania przestrzennego można dojść do przekonania, iż do czasu opracowania planu ogólnego i wyznaczenia w nim obszaru uzupełnienia zabudowy nie istnieje podstawa prawna, aby na takich gruntach ustalić w drodze decyzji warunki zabudowy dla użytkowania innego niż rolne. Brakuje przepisów przejściowych do zmian w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych, co może powodować rozbieżności interpretacyjne wśród organów administracji, które najczęściej będą kończyły się dla inwestora decyzją odmowną z uwagi na brak podstawy prawnej do wydania decyzji zgodnej z wnioskiem.

Nowe zasady wydawania decyzji o warunkach zabudowy

Zgodnie z w tej chwili obowiązującym art. 61 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest możliwe jedynie w przypadku łącznego spełnienia m.in. następujących warunków:

• co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu,
• teren jest położony na obszarze uzupełnienia zabudowy, ma dostęp do drogi publicznej, nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne albo jest objęty zgodą uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów, które utraciły moc,
• istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego,
• decyzja jest zgodna z przepisami odrębnymi,
• zamierzenie budowlane nie znajdzie się w obszarze strefy kontrolowanej wyznaczonej po obu stronach gazociągu i strefy bezpieczeństwa wyznaczonej po obu stronach rurociągu.

Kolejne zmiany już 1 stycznia 2026 r.

Z dniem 1 stycznia 2026 r. wchodzi w życie kolejna zmiana, wynikająca z reformy planowania przestrzennego, która może przyczynić się do przyspieszenia uzyskiwania zgód na odrolnienie w przyszłości, tj. zasada milczącej zgody przy wyrażaniu zgody na odrolnienie i odlesienie w planie miejscowym. W przypadku konieczności wyrażenia przez adekwatny organ zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne termin na jej udzielenie będzie wynosił 60 dni od daty otrzymania wniosku. Brak wyrażenia zgody albo odmowy wyrażenia zgody w terminie będzie uważany za wyrażenie zgody.

Kolejną istotną zmianą na gruncie procedury odrolnienia jest wyłączenie możliwości przeprowadzenia postępowania uproszczonego przy miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Postępowanie uproszczone – nie dla gruntów rolnych

Nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadziła możliwość zastosowania tzw. postępowania uproszczonego do sporządzania i uchwalania planu miejscowego lub jego zmiany. Ten tryb będzie można zastosować m.in. w przypadku niewielkich zmian ustaleń planu miejscowego, które nie zwiększają oddziaływania na środowisko ani uciążliwości lub ograniczeń dla terenów sąsiednich (celem wyznaczenia w planie miejscowym terenu instalacji odnawialnych źródeł energii czy zmian wynikających z uwarunkowań hydrogeologicznych, kolorystyki obiektów lub przebiegu linii ograniczających).

Postępowanie uproszczone nie będzie mogło dotyczyć:

• lokalizacji zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej,
• przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne,
• obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości,
• obszarów szczególnego zagrożenia powodzią,
• terenów zagrożonych ru i masowymi ziemi oraz terenów, na których występują te ruchy,
• inwestycji lokalizowanych na obszarze parków narodowych i ich otulin, rezerwatów przyrody i ich otulin,
• obiektów i obszarów uznanych za pomniki historii,
• gruntów zmeliorowanych.

Drogi czytelniku przypominamy, iż wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.

Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, iż jest już w sytuacji bez wyjścia.

UWAGA! Prezentowany artykuł należy traktować jako wskazówkę, podpowiedź, nie zaś jako receptę, jak rozwiązać własny problem. Opinia prawna nie ma mocy wiążącej dla urzędów, sądów, dlatego zalecamy sprawy prawne konsultować bezpośrednio z prawnikiem. Każda sprawa jest inna i wymaga indywidualnej analizy.

Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.

579-636-527
[email protected]

Podstawa prawna:

Daniel Głogowski

Publicysta, pisarz i działacz społeczny. Pierwsze artykuły opublikował w 1999 roku dla międzynarodowych wydawców. Przez ponad 30 lat zdobywa swoje doświadczenie dzięki współpracy z największymi redakcjami. W swoich artykułach starał się podejmować kontrowersyjne tematy i prezentować oryginalne punkty widzenia, które pozwalały na głębsze zrozumienie omawianych kwestii. Przez lata zyskał reputację rzetelnego dziennikarza. Kontakt z redakcją: [email protected]