Gdańsk, znane ze swojego strategicznego położenia nad Morzem Bałtyckim, zawsze było ważnym punktem na mapie Europy. Jednym z najbardziej pamiętnych momentów w jego historii jest zdobycie przez wojska sasko-rosyjskie 290 lat temu, w 1734 roku, podczas wojny o sukcesję polską.
Ta opowieść nie jest jednak tylko o bitwach i strategiach wojennych, ale o determinacji, nadziei i dramatycznych zwrotach akcji, które rozegrały się w murach tego historycznego miasta.
Walka o tron po śmierci Augusta II
Po śmierci Augusta II w 1733 roku, tron Polski stał się przedmiotem sporu między dwoma kandydatami: Stanisławem Leszczyńskim, wspieranym przez Francję i Szwecję, oraz Fryderykiem Augustem Sasem, synem zmarłego króla, wspieranym przez Rosję i Austrię.
Gdańsk, jako ważne miasto, stał się areną tych wydarzeń.
Gdańska Strategia Oporu
Gdańsk, pamiętając o poprzednich doświadczeniach, postanowił wesprzeć Stanisława Leszczyńskiego. Miasto zaczęło intensywnie przygotowywać się do obrony, gromadząc zapasy i wzmacniając fortyfikacje. Na czele Rady Wojennej stanął burmistrz Gabriel Bömeln, a dowództwo nad obroną miasta powierzono generałowi von Bittinghofenowi.
Początek oblężenia
Na początku lutego 1734 roku rosyjskie wojska pod wodzą generała Piotra Lacy stanęły pod murami Gdańska, żądając poddania się miasta i wydania Stanisława Leszczyńskiego. Rada Wojenna Gdańska odrzuciła te żądania, decydując się na walkę, mimo ogromnej dysproporcji sił.
Kluczowe starcia i obrona
Generał Lacy rozpoczął oblężenie, jednak brak ciężkiej artylerii uniemożliwił szybkie zdobycie miasta. Gdańszczanie, licząc na pomoc z Francji, prowadzili działania dyplomatyczne, jednak bez większych sukcesów.
Sytuacja zmieniła się, gdy dowództwo nad rosyjską armią przejął feldmarszałek Burchard von Münnich, który zintensyfikował oblężenie, zdobywając najważniejsze umocnienia wokół miasta.
Nadzieja i dramatyczna ucieczka Leszczyńskiego
Nadzieje Gdańszczan wzrosły, gdy w maju 1734 roku pod Westerplatte przybyła odsiecz z Francji. Jednak niewielkie siły francuskie nie zdołały przebić się do miasta i skapitulowały w czerwcu. Stanisław Leszczyński, zdając sobie sprawę z beznadziejnej sytuacji. W nocy z 27 na 28 czerwca 1734 roku uciekł z Gdańska w przebraniu chłopa, kierując się do Prus.
Kapitulacja Gdańska
Po kapitulacji twierdzy w Wisłoujściu, Rada Miejska Gdańska podjęła decyzję o rozpoczęciu pertraktacji z Rosjanami. 7 lipca 1734 roku podpisano akt kapitulacji. Na jego mocy miasto musiało uznać Augusta III za króla Polski i zapłacić ogromną kontrybucję.
Konsekwencje – zdobyły Gdańsk
Oblężenie Gdańska w 1734 roku zakończyło się kapitulacją miasta, jednak jego mieszkańcy wykazali się ogromną odwagą i determinacją. Stanisław Leszczyński ostatecznie zrzekł się swoich roszczeń do tronu polskiego w 1736 roku. Niestety zaangażowany Gdańsk musiał odbudować się po ciężkich stratach.
mn