Kto z polityków stracił już immunitet?
W ostatnich dniach mamy wręcz wysyp wniosków o uchylenie immunitetów posłów (głównie PiS). Przypomnijmy więc, kto już go stracił, kto jest tego bliski i jak daleko do ewentualnych wyroków.
Na początku trzeba jeszcze zauważyć, iż ochronę posłów i senatorów zapewnia stanowi art. 105 ust. 2 oraz art. 8 Konstytucji. Bez zgody Sejmu lub Senatu nie można ich zatrzymać, aresztować i pociągnąć do odpowiedzialności karnej. Poseł lub senator sam może się immunitetu zrzec, lub zostać go pozbawionym, ale pod jednym warunkiem: tylko w jednej sprawie naraz.
Czyli jeżeli poseł zostanie oskarżony o korupcję w jakiejś sprawie, to nie można go przy okazji sądzić na przykład za późniejszą jazdę po pijaku. Druga sprawa wymaga drugiego uchylenia immunitetu.
W styczniu 2024 roku immunitet stracił Grzegorz Braun z Konfederacji. W kwietniu tego samego roku w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie usłyszał zarzuty dotyczące m.in. znieważenia na terenie Sejmu grupy osób na tle religijnym. Chodziło oczywiście o głośną sprawę zgaszenia gaśnicą świec chanukowych (grudzień 2023 r.).
Ma też zarzut naruszenia nietykalności cielesnej dyrektora Narodowego Instytutu Kardiologii oraz znieważenia go. Pech chciał, a wyborcy zdecydowali, iż Braun dostał się do Parlamentu Europejskiego. Tam ma inny immunitet, pod koniec października do Brukseli trafił wniosek o jego uchylenie. Sprawa jest w toku.
Najwięcej wniosków o uchylenie immunitetów jest związane z aferą w Funduszu Sprawiedliwości. Michał Woś stracił go w czerwcu 2024 roku. Prokurator Krajowy przedstawił mu w sierpniu zarzut przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków, polegających na przekazaniu 25 mln zł ze środków Funduszu Sprawiedliwości na zakup systemu Pegasus dla Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
Marcin Romanowski miał uchylony immunitet w lipcu 2024. W październiku został też pozbawiony immunitetu Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Prokuratura zarzuca mu popełnienie 11 przestępstw m.in. udział w zorganizowanej grupie przestępczej i ustawianie konkursów na pieniądze z tego funduszu. Romanowski, jak wiadomo, zwiał na Węgry i od 12 grudnia jest poszukiwany listem gończym.
Zbigniew Ziobro stracił immunitet na początku grudnia 2024 roku. Chodziło "tylko" o niestawiennictwo na sejmowej komisji śledczej ds. Pegasusa. Także w grudniu Sejm pozbawił immunitetu Jarosławowa Kaczyńskiego. Prezes PiS został oskarżony przez aktywistę Zbigniewa Komosę o pobicie. Podczas obchodów tzw. miesięcznicy smoleńskiej 10 października 2024 r. Komosa twierdzi, iż prezes dwukrotnie uderzył go w twarz.
W tym samym miesiącu immunitetu zrzekł się Łukasz Mejza. Sprawa dotyczy podejrzenia podania nieprawdy lub zatajenia prawdy w siedmiu złożonych w latach 2021–2024 poselskich oświadczeniach majątkowych.
W marcu uchylanie immunitetów znów przyspieszyło. Ochronę stracił ponownie Jarosław Kaczyński, tym razem znów w sprawie niekoniecznie dużego kalibru. Wcześniej podczas przesłuchania przed komisją śledczą ds. Pegasusa Kaczyński określił Krzysztofa Brejzę jako znaczącego polityka formacji opozycyjnej, który "dopuszcza się bardzo poważnych, a przy tym odrażających przestępstw". Brejzie się to nie spodobało i postanowił wytoczyć prezesowi PiS proces. Teraz będzie się on mógł toczyć.
Obecnie znów ruszyła z kopyta sprawa Funduszu Sprawiedliwości. Immunitetu zrzekł się poseł Dariusz Matecki, potem został zatrzymany i aresztowany na dwa miesiące. O co jest oskarżony? Zdaniem prokuratury miał mataczyć w sprawie dotacji.
Śledczy twierdzą, iż nieformalną drogą wpłynął na to, by projekty ofert Stowarzyszenia Fidei Defensor z siedzibą w Szczecinie oraz Stowarzyszenia Przyjaciół Zdrowia z siedzibą w Szczecinie ominęły kolejkę i dostały wysokie oceny. Oprócz tego jest też sprawa jego domniemanego fikcyjnego zatrudnienia w Lasach Państwowych.
Nie tylko Sejm. Oni tracą immunitety w Parlamencie Europejskim
11 marca Parlament Europejski uchylił immunitet europosłowi PiS Adamowi Bielanowi. Sprawa dotyczy prywatnego aktu oskarżenia, z którym wobec Bielana wystąpił Przemysław Wipler z Konfederacji. Bielan w 2023 roku mówił, iż FiveRand, której Wipler jest współwłaścicielem, była zamieszana w szacowaną na 178 mln euro aferę związaną z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR).
Na liście PE są jeszcze Mariusz Kamiński, Maciej Wąsik i Michał Dworczyk. Czy stracą immunitety? To się niedługo okaże.
Kamiński i Wąsik mogliby odpowiedzieć za bezprawne zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości pełnienie funkcji publicznych. Pomimo zakazu uczestniczyli w głosowaniach sejmowych i komisjach w grudniu 2023 roku.
Prokuratura Okręgowa w Warszawie wszczęła pod koniec stycznia śledztwo ws. przekroczenia uprawnień przez b. ministra spraw wewnętrznych Mariusza Kamińskiego, jego zastępcę Macieja Wąsika, funkcjonariuszy ABW i b. Szefa Urzędu ds. Cudzoziemców. Chodzi o działania służb wobec Ludmiły Kozłowskiej z Fundacji Otwarty Dialog.
W przypadku Dworczyka chodzi o tzw. aferę mailową. Chodziło m.in. o używanie prywatnej skrzynki do prowadzenia służbowej korespondencji na tematy istotne dla państwa. Prokuratura uważa też, iż Dworczyk utrudniał śledztwo w tej sprawie.
