Rzymski festyn Braci Włochów to co roku widowisko polityki w wersji świątecznej, ale finał tegorocznej edycji miał wyraźnie strategiczny ton. Giorgia Meloni stwierdziła, iż zapowiedzi administracji USA o redukcji zaangażowania w Europie są „momentem przebudzenia” dla całego kontynentu i wezwała do rozmowy z Waszyngtonem „na równych prawach”. Z pozoru to precyzyjna reinterpretacja hasła o „autonomii strategicznej”; w praktyce — wezwanie do przyjęcia do wiadomości nowej konfiguracji sił po obu stronach Atlantyku.
Georgia Meloni Fot. European Union, 2025, CC BY 4.0
Amerykański budzik, europejski rachunek
Meloni nie mówi językiem antyamerykańskim. To raczej kalkulacja, iż dotychczasowy outsourcing bezpieczeństwa do USA przez osiem dekad nie wystarczy w świecie po pandemii, po pełnoskalowej agresji Rosji i w cieniu rywalizacji z Chinami. Skoro Waszyngton wysyła sygnały o konieczności skupienia zasobów gdzie indziej, Europa musi uniezależnić najważniejsze zdolności i podnieść koszty próżni strategicznej. Nie chodzi o rozwód z NATO, ale o nowy podział obowiązków, w którym europejskie państwa przestają być konsumentem i stają się producentem bezpieczeństwa. Meloni, która przez ostatnie miesiące dbała o dobre relacje z Białym Domem, próbuje teraz ukłuć przekaz łączący lojalność sojuszniczą z asertywnością.
Od deklaracji do stali i prochu
Słowa o „przebudzeniu” łatwo pokochać, trudniej je sfinansować. Równorzędny dialog z USA wymaga stałego wzrostu wydatków obronnych, realnej koordynacji zamówień i konsolidacji europejskiego przemysłu zbrojeniowego. Dziś za dużo projektów dubluje się między stolicami, a za mało trafia na linię montażową. Włoski sygnał to w istocie zachęta, by przełożyć geopolitykę na harmonogramy dostaw: amunicji, obrony powietrznej, zdolności cyber i rozpoznania. Bez tego „europejska autonomia” pozostanie sloganem, który cieszy na scenie festynu, ale nie działa na froncie.
Polityka zamiast sentymentu
W tle pobrzmiewa spór o kształt Zachodu po wyborach w USA i przed europejską kampanią. Część stolic UE wciąż woli wiarę w status quo. Inne, jak Rzym stawiają na pragmatyzm, licząc, iż partnerskie relacje z Waszyngtonem wynegocjuje się właśnie wtedy, gdy ma się własne zasoby. Meloni podnosi stawkę również wewnątrz Unii: jeżeli Europa chce ważyć na decyzjach dotyczących Ukrainy, kontroli eksportu technologii czy Indo-Pacyfiku, musi mówić jednym głosem i mieć czym ten głos podeprzeć.
DF, thefad.pl / Żródło: Agenzia Nova, ANSA.it, Reuters