Когда проводятся выборы в США? Кандидаты, правила, голоса

wbijamszpile.pl 6 дни назад

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 2024 roku zbliżają się wielkimi krokami, a amerykańscy obywatele po raz kolejny zdecydują o przyszłym przywódcy swojego kraju. Wyjaśniamy kiedy realizowane są wybory w USA. Przedstawiamy ponadto najważniejsze informacje na temat tegorocznych wyborów, w tym kto startuje, dlaczego głosowanie odbywa się jesienią, jakie są zasady oraz jak wygląda proces liczenia głosów.

Kto startuje w wyborach 2024?

Głównymi kandydatami na urząd prezydenta w 2024 roku są dobrze znane postacie amerykańskiej polityki. Z ramienia Partii Demokratycznej startuje Kamala Harris, aktualna wiceprezydent USA. Po stronie Republikanów o reelekcję ubiega się były prezydent Donald Trump, który stara się wrócić do Białego Domu po swojej porażce w 2020 roku.

Oprócz głównych graczy, na kartach wyborczych znajdą się także przedstawiciele mniejszych partii. Jill Stein, która już wcześniej startowała z ramienia Partii Zielonych, ponownie walczy o poparcie ekologicznych wyborców, a Chase Oliver reprezentuje Libertarianów, skupiając się na tematach takich jak wolność osobista i ograniczenie roli rządu

Dlaczego wybory realizowane są jesienią? Wybory w USA

Wybory w USA tradycyjnie realizowane są jesienią, a konkretnie w pierwszy wtorek po pierwszym poniedziałku listopada. Taka data została ustalona już w XIX wieku i wynikała z praktycznych względów. Dzień ten był wybrany, aby nie kolidować z dniami targowymi, które odbywały się zwykle w środę, oraz z dniem świętym w niedzielę.

Listopad był również korzystnym miesiącem, ponieważ rolnicy kończyli zbiory, co umożliwiało większą frekwencję. Mimo iż od tamtych czasów wiele się zmieniło, tradycja utrzymuje się do dzisiaj, a tegoroczne wybory odbędą się 5 listopada 2024 roku.

Zasady głosowania w wyborach prezydenckich

Wybory prezydenckie w USA są organizowane na zasadzie pośredniego głosowania. Obywatele oddają swoje głosy na tzw. elektorów, którzy następnie wybierają prezydenta. System ten znany jest jako Kolegium Elektorów (Electoral College). Każdy stan ma określoną liczbę elektorów, zależną od liczby jego mieszkańców. Aby wygrać wybory, kandydat musi zdobyć większość z 538 głosów elektorskich, czyli minimum 270.

Głosowanie odbywa się w różnych formach. Obywatele mogą oddać swoje głosy osobiście w dniu wyborów, skorzystać z wcześniejszego głosowania lub wysłać głos korespondencyjnie. Wcześniejsze głosowanie rozpoczyna się już we wrześniu w niektórych stanach, co pozwala rozładować kolejki w dniu wyborów i zwiększyć frekwencję. Z kolei głosowanie korespondencyjne, które zyskało na popularności podczas pandemii COVID-19, wciąż cieszy się dużym zainteresowaniem.

Proces liczenia głosów

Liczenie głosów w wyborach prezydenckich jest skomplikowanym procesem, który wymaga dużej precyzji i odpowiedzialności. Po zamknięciu lokali wyborczych w każdym stanie zaczyna się natychmiastowe liczenie głosów. Wyniki są zbierane na poziomie lokalnym i przesyłane do centralnych komisji w każdym stanie, gdzie są weryfikowane i zatwierdzane.

Każdy stan ma swoje przepisy dotyczące liczenia głosów, w tym dotyczące głosów korespondencyjnych i wcześniejszych. Niektóre stany dopuszczają liczenie głosów wysłanych pocztą choćby kilka dni po wyborach, o ile zostały nadane przed dniem głosowania.

W wyniku systemu Kolegium Elektorów, głosy są ostatecznie przeliczane na liczbę elektorów przypisanych do każdego stanu. Większość stanów stosuje zasadę „zwycięzca bierze wszystko”, co oznacza, iż kandydat, który uzyska najwięcej głosów w danym stanie, zdobywa wszystkie głosy elektorskie tego stanu. Są jednak wyjątki, takie jak Maine i Nebraska, gdzie głosy mogą być podzielone proporcjonalnie.

Najważniejsze stany najważniejsze – wybory w USA

W wyborach prezydenckich w USA w 2024 roku uwaga skupia się na kilku kluczowych stanach. Mogą zdecydować o ostatecznym wyniku. Stany te są nazywane „swing states” lub „battleground states” z powodu ich niestabilnych preferencji wyborczych, które potrafią zmieniać się z wyborów na wybory. W tym roku za najważniejsze uważa się siedem stanów:

Arizona
Georgia
Michigan
Nevada
Pensylwania
Karolina Północna
Wisconsin

Każdy z tych stanów odgrywa kluczową rolę, ponieważ w poprzednich wyborach wyniki w nich były bardzo wyrównane, a różnice wynosiły często zaledwie kilka procent. W 2020 roku wiele z tych stanów przechyliło się na stronę Demokratów po latach wsparcia dla Republikanów, co czyni je jeszcze bardziej nieprzewidywalnymi i strategicznie ważnymi w tegorocznych wyborach.

Dlaczego te stany są kluczowe?

Kluczowe stany decydują o wynikach wyborów głównie z powodu systemu Kolegium Elektorów, gdzie każdy stan ma przypisaną liczbę głosów elektorskich. Kandydaci jak pisaliśmy wcześniej, muszą zdobyć co najmniej 270 głosów elektorskich. Wygrana w stanach z dużą liczbą elektorów (jak Pensylwania i Michigan) może być decydująca. Ponieważ te stany nie mają jednoznacznej afiliacji politycznej. Kampanie obu kandydatów koncentrują się na nich, inwestując tam najwięcej środków na reklamy i wydarzenia wyborcze.

Historia wyników – wybory w USA

W 2020 roku Joe Biden wygrał w wielu z tych stanów, które w 2016 roku poparły Donalda Trumpa, co doprowadziło do jego wygranej w wyborach. Stany takie jak Georgia czy Arizona, tradycyjnie wspierające Republikanów, niespodziewanie przeszły na stronę Demokratów, co było znaczącym sukcesem dla Bidena. W 2024 roku te same stany są ponownie areną intensywnej walki, z wynikami sondaży wskazującymi na wyrównaną rywalizację między Kamalą Harris a Donaldem Trumpem.

Wybory w kluczowych stanach mogą więc decydować o przyszłym prezydencie USA, a małe różnice w liczbie głosów oddanych na kandydatów mogą ostatecznie przechylić szalę zwycięstwa.

Największe Skandale w Historii Wyborów Prezydenckich w USA

Wybory prezydenckie w USA niejednokrotnie były areną skandali, które na trwałe zapisały się w historii polityki. Oto kilka z najgłośniejszych przypadków:

1. Afera Watergate (1972)

Jednym z najbardziej znanych skandali w historii USA była afera Watergate. Rozpoczęła się od włamania do siedziby Partii Demokratycznej w kompleksie Watergate. Choć sam skandal nie wpłynął bezpośrednio na wynik wyborów w 1972 roku, ostatecznie doprowadził do rezygnacji prezydenta Richarda Nixona w 1974 roku. Włamanie miało na celu zdobycie informacji o przeciwnikach politycznych, a jego tuszowanie odsłoniło szeroko zakrojoną sieć nadużyć władzy.

2. Bush vs. Gore i „Hanging Chads” (2000)

Wybory prezydenckie w 2000 roku przeszły do historii z powodu niepewności związanej z liczeniem głosów na Florydzie. Problem z kartami do głosowania (tzw. „hanging chads”) oraz niejasne wyniki doprowadziły do interwencji Sądu Najwyższego, który w efekcie przyznał zwycięstwo George’owi W. Bushowi. Skandal ten podważył zaufanie do systemu wyborczego i wywołał dyskusje na temat przejrzystości procesu głosowania.

3. Rosyjska Ingerencja w Wybory (2016)

Wybory w 2016 roku były zdominowane przez zarzuty ingerencji Rosji. Według raportów, rosyjskie podmioty prowadziły kampanie dezinformacyjne i podejmowały próby włamania do systemów wyborczych, by wpłynąć na wynik głosowania. Choć Donald Trump zaprzeczał, iż doszło do jakichkolwiek działań na jego korzyść, skandal ten stał się powodem dochodzeń Kongresu i FBI oraz oskarżeń o zmowę z Rosją.

4. „October Surprise” – Iran-Contra (1980)

Termin „October Surprise” odnosi się do domniemanych działań sztabu wyborczego Ronalda Reagana. Działania miały na celu opóźnienie uwolnienia amerykańskich zakładników w Iranie do czasu po wyborach w 1980 roku. Mimo iż zarzuty nigdy nie zostały w pełni udowodnione, skandal ten wzbudził wiele kontrowersji. Uwolnienie zakładników nastąpiło tuż po zaprzysiężeniu Reagana, co wywołało spekulacje o wcześniejszych ustaleniach z Iranem.

5. „Access Hollywood” i Trump (2016)

W trakcie kampanii wyborczej w 2016 roku pojawiło się nagranie z 2005 roku. Donald Trump wypowiadał się na nim w sposób wulgarny i obraźliwy na temat kobiet. Skandal „Access Hollywood” zagroził jego kandydaturze, ale Trump przeprosił i kontynuował kampanię. Mimo iż wielu uważało, iż nagranie przekreśli jego szanse, Trump ostatecznie wygrał wybory.

Czytaj także: To on chciał zastrzelić Donalda Trumpa