Rocznica zdobycia przez Polaków moskiewskiego Kremla.
Dziś w naszym kalendarium przyjrzymy się wydarzeniom z lat 1609-1612, związanych z wojną polsko-szwedzko-rosyjską.
Na początku 1609 roku, zdesperowany z powodu dramatycznej sytuacji, wywołanej drugą „dymitriadą” i oblężeniem Moskwy przez polskich magnatów, car Szujski zawarł w Wyborgu rozejm i jednocześnie sojusz wojskowy ze Szwecją przeciwko Rzeczpospolitej. Zygmunt III, który nie chciał wojny, został do niej zmuszony tym układem. Jedyną możliwą odpowiedzią Rzeczpospolitej było bowiem oficjalne przystąpienie do wojny z Rosją.
Jesienią 1609 roku, hetman wielki litewski, Lew Sapieha rozpoczął oblężenie Smoleńska. W tym samym czasie armia szwedzko-rosyjska w sile 35 000 żołnierzy uwolniła Moskwę z opresji koczujących pod nią stronników Dymitra Samozwańca II. niedługo potem, sojusznicy ruszyli w kierunku twierdzy smoleńskiej, by podjąć próbę jej odblokowania.
Liczące 7 000 żołnierzy zgrupowanie polskie pod dowództwem hetmana Stanisława Żółkiewskiego, pokonało tę potężną armię 4 lipca 1610 roku pod Kłuszynem. Na wieść o totalnej klęsce, król szwedzki zerwał sojusz z carem, rozpoczął pertraktacje pokojowe z Polską oraz wydał rozkaz podboju północnych obszarów Rosji.
Wojska Żółkiewskiego ruszyły na Moskwę, w której wybuchła rewolta, a car został uwięziony. Moskiewski Kreml został obsadzony przez polską załogę w dniu 9 października 1610 roku. Po wkroczeniu sił polskich do miasta, Wasyl Szujski przekazał swoją koronę w ręce królewicza Władysława, a następnie został przez Polaków internowany.
29 października 1611 roku odbył się w Warszawie, wzorowany na rzymskich, triumf Stanisława Żółkiewskiego. Jeszcze tego samego dnia, były car i jego bracia złożyli na zamku królewskim hołd wiernopoddańczy Zygmuntowi III, zwany hołdem ruskim. Wasyl Szujski aż do śmierci pozostał w polskiej niewoli.
Co było dalej?
Upadek Smoleńska i obsadzenie go przez Polaków, pogarszanie się warunków egzystencjalnych zmęczonej wojną ludności rosyjskiej, groźby katolicyzacji Rosji oraz niezdecydowanie Zygmunta III związane z potwierdzeniem władzy carskiej dla swego syna, doprowadziły do buntu. Bojarzy sformowali armię powstańczą pod dowództwem kniazia Dymitra Pożarskiego. Armia ta rozpoczęła wojnę szarpaną z hetmanami oraz obległa Kreml, który skapitulował 7 listopada 1612 roku.
Reakcja polska na wydarzenia moskiewskie była słaba. Sejm konsekwentnie nie zgadzał się na wystawienie nowych wojsk i dalszą eskalację konfliktu na wschodzie. Zorganizowana z wielkim trudem wyprawa polska z lat 1617-1618 nie przyniosła spodziewanych rezultatów. Także nowo pojawiający się samozwańcy nie mogli już liczyć na poparcie polskich magnatów czy rosyjskiej ludności i byli bardzo gwałtownie mordowani.
Poprzedni wpis z naszego kalendarium dostępny jest tutaj.
