W czwartek w Brukseli odbędzie się szczyt, podczas którego europejscy przywódcy zatwierdzą nowe mechanizmy finansowania obronności. To krok w stronę zwiększenia niezależności Europy w kwestii bezpieczeństwa, ale także gest wobec Stań Zjednoczonych. W obradach weźmie udział prezydent Ukrainy, Wołodymyr Zełenski.
Nowe finansowanie obronności
Liderzy UE mają rozważyć kwestię zorganizowania szczytu UE-USA, który zaproponowała premierka Włoch, Giorgia Meloni. Nieoficjalnie mówi się, iż takie spotkanie miałby zwołać gospodarz unijnych szczytów, przewodniczący Rady Europejskiej, Antonio Costa. Nie wiadomo jednak, czy zostałby na nie zaproszony Zełenski. Czwartkowy szczyt ma też pokazać, iż Unia Europejska jest gotowa inwestować we własne bezpieczeństwo i uniezależniać się od Stań Zjednoczonych jako gwaranta bezpieczeństwa.
Plan von der Leyen
W tym celu liderzy mają dać zielone światło dla planu dozbrajania Europy, zaprezentowanemu we wtorek przez kierującą Komisją Europejską, Ursulę von der Leyen. Kluczowym elementem planu są pożyczki w wysokości 150 mld euro, które będą przyznawane w zależności od zapotrzebowania zgłaszanego przez kraje członkowskie. Komisja Europejska chce też poluzowania reguł budżetowych, dzięki czemu państwa będą mogły zwiększyć wydatki na obronność bez narażania się na procedurę nadmiernego deficytu.
Europejski Bank Inwestycyjny
Z kolei Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) jest gotowy na rozszerzenie zakresu finansowania na nieofensywne inwestycje wojskowe, co oznacza np. bazy wojskowe, ale nie amunicję czy broń. Do tej pory EBI finansował wyłącznie projekty tzw. podwójnego zastosowania. Większość państw członkowskich pozytywnie zareagowała na plan von der Leyen. Chociaż z kwoty 150 mld euro UE będzie mogła pokryć tylko część swoich potrzeb, a możliwości zwiększania wydatków przez państwa szacowane przez KE na 650 mld euro zależeć będą wyłącznie od woli stolic.
Unia obronna
W Brukseli panuje przekonanie, iż plan stanowi jedynie pierwszy krok na drodze do unii obronnej. „To będzie otwarcie nowego rozdziału w księdze unii obronnej, którą zaczynamy pisać” – oceniło źródło unijne. Plan von der Leyen zostanie doprecyzowany 19 marca w tzw. białej księdze. Potem mają ruszyć prace nad jego realizacją. Do kolejnych inicjatyw w obszarze obronności, wśród których najdalej idącym pomysłem byłyby euroobligacje, Brukselę może zachęcić polityka przyszłego kanclerza Niemiec, Friedricha Merza.
Wsparcie dla Ukrainy
W konkluzjach liderzy potwierdzą swoje wsparcie dla Ukrainy, ale bez konkretów. „Sytuacja jest za bardzo dynamiczna, by dzisiaj można było przesądzać, czym będą gwarancje bezpieczeństwa, chociaż wiele państw już dzisiaj deklaruje gotowość do ich udzielenia. UE chce wesprzeć Ukrainę, by jej pozycja była jak najsilniejsza w rozmowach pokojowych” – podkreśliło źródło unijne. W konkluzjach liderzy mają wezwać do przyspieszenia prac nad dalszym wsparciem Ukrainy, w tym nad inicjatywą wysokiej przedstawicielki UE ds. zagranicznych i obronnych Kai Kallas. Estońska polityk zaproponowała, by do końca tego roku UE sfinansowała nowe wsparcie wojskowe dla Ukrainy. Pieniądze miałyby pochodzić m.in. ze składek państw członkowskich proporcjonalnych do wielkości ich dochodu narodowego.
More here:
Unia Europejska dąży do niezależności
