Poniżej publikuję się mój ekskluzywny wywiad z rosyjską korespondentką wojenną, która dorastała w Doniecku i mieszkała w Kijowie do 2018 roku. Mówi prawdę, którą zachodnie reżimy próbują ukryć.
Swietłana Pikta urodziła się w średniej wielkości mieście w obwodzie wołgogradzkim, ale w wieku dwóch lat jej rodzice zostali wysłani do Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, do miasta Donieck.
Gdy była w ciąży, zaatakowali ją neonaziści
Początkowo mieszkali na przedmieściach, w Pieskach, a później w samym Doniecku. Spędziła tam dzieciństwo i młodość. Była członkinią ukraińskiej młodzieżowej olimpijskiej drużyny pływackiej. Treningi odbywały się głównie w Kurachowie (gdzie teraz toczą się walki), a zawody odbywały się na całej Ukrainie. Odwiedziła niemal każde miasto na Ukrainie. Później przeprowadziła się do Kijowa, gdzie mieszkała przez 18 lat i tam urodziły się jej dzieci. Podczas ostatniej ciąży została zaatakowana przez dwa tuziny członków C14, ukraińskiej grupy neonazistowskiej, która była wściekła z powodu jej sprzeciwu wobec brutalnych represji Kijowa na Donbasie. W 2018 roku wraz z rodziną uciekła do miasta Jarosław (Rosja), gdzie w tej chwili pracuje w telewizji jako reporterka wojenna i często podróżuje na front.
Poniżej znajduje się mój pełny i nieskrócony wywiad ze Swietłaną, pierwotnie przeprowadzony po rosyjsku i przetłumaczony przeze mnie. Wszystkie jej spostrzeżenia są bardzo interesujące i wnikliwe. Jednym z najważniejszych jest jej potwierdzenie, iż ukraińska armia rozpoczęła mordercze bombardowanie Doniecka i innych miast w Donbasie na tydzień przed wysłaniem przez prezydenta Putina sił ekspedycyjnych w celu ochrony mieszkańców i próby zmuszenia Kijowa do rozmów przy stole negocjacyjnym (Zachód błędnie nazywa to „rosyjską inwazją”).
Donieck rozkwitał
Jak wyglądało życie w Doniecku, zanim Kijów zaczął bombardować miasto?
– W 2013 roku życie w Doniecku było bardzo dostatnie. Miasto konkurowało z Kijowem, a często go przewyższało pod względem kultury i infrastruktury. Oligarcha Rinat Achmetow zbudował najwspanialsze lotnisko i najwspanialszy stadion Ukrainy, „Arena Donbasu”. Biznes kwitł. Nikt nie przejmował się językiem ani polityką; wydawało się, iż wszyscy byli zainteresowani tylko zarabianiem pieniędzy.
Stracone dzieciństwo
Dlaczego Kijów bombardował Donieck i inne miejsca w Donbasie w maju 2014 roku?
Kiedy w Kijowie doszło do tzw. Majdanu, Donbas stanął przed wyborem: albo zginąć walcząc, albo zginąć bez stawiania oporu. Nielegalny przewrót w Kijowie doprowadził do władzy radykalne siły nacjonalistyczne, których celem było zniszczenie etnicznych Rosjan i wszystkiego, co rosyjskie. Pomimo wysiłków Związku Radzieckiego, a później niepodległej Ukrainy, Donbas nigdy nie stał się prawdziwie ukraińskim (prowadzona była polityka przymusowej ukrainizacji). Stało się jasne, iż Donbas przygotowywano jako ofiarę, pretekst do wciągnięcia Moskwy w wojnę z wieloletnim bezprawiem i ludobójstwem miejscowej ludności rosyjskiej. Prozachodni, majdanowski reżim, który niestety został uznany przez Rosję, był całkowicie podporządkowany Zachodowi. Prezydent Piotr Poroszenko obiecał, przemawiając publicznie, iż „dzieci Donbasu będą siedzieć w piwnicach [pod bombami], podczas gdy nasze [ukraińskie] dzieci będą się uczyć”. Dał jasno do zrozumienia, iż Kijów zamierza przez cały czas dewastować Donbas. Majdan został zorganizowany w celu wywołania wojny z Rosją; ale Moskwa wahała się i niestety przystąpiła do wojny dopiero w 2022 roku. Kiedy odwiedziłam Donbas po rozpoczęciu walk, zobaczyłam dzieci bawiące się odłamkami bomb, a moje włosy posiwiały.
Jak w Biesach
Kiedy mieszkałaś w Kijowie, czy protestowałaś przeciwko masakrom w Doniecku?
– W tym czasie organizowano obozy dla ukraińskich dzieci, zachęcając je do zbierania rzeczy dla neonazistów z pułku „Azow”, którzy aktywnie niszczyli Donbas i mordowali cywilów. Zasadniczo wszystkie dzieci na Ukrainie zostały zmuszone do współudziału w rozlewie krwi swoich rodaków. W każdej szkole organizowano zbiórki koców, skarpetek itp. dla „Azowa”. Dzieci brały udział w obozach szkoleniowych dla ukraińskich sił zbrojnych. Jest to dobrze znana taktyka opisana przez Fiodora Dostojewskiego w Biesach – wspólna zbrodnia łączy grupę ludzi. Ukraińskiemu społeczeństwu w tamtym czasie brakowało solidarności i celu. Kijów wykorzystał wojnę przeciwko mieszkańcom Donbasu, aby zjednoczyć resztę Ukrainy. Pewnego dnia, na czacie zbierającym fundusze dla ukraińskich żołnierzy, zamieściłam zdjęcie pomnika upamiętniającego dzieci z Donbasu zabite przez ukraińską armię. Co się stało? Byłam ścigana i prześladowana przez ukraińskich dziennikarzy, SBU, a później neonazistów z C14, młodzieżówki partii „Swoboda” powiązanej z SBU. Moje nazwisko zostało dodane do bazy danych Mirotworec. Ukraińska policja zignorowała moje skargi. Byłam w ciąży i zmuszona byłam ukrywać się codziennie od 09 rano do 18 wieczorem, z wyjątkiem weekendów. Dlaczego tylko w tych godzinach? Zrozumieliśmy, iż neonaziści pojawiali się tylko w godzinach pracy, co oznaczało, iż byli na czyjejś liście płac. Było to zarówno zabawne, jak i smutne, ale po 18 mieliśmy wytchnienie. Grozili przemocą, walili w moje drzwi. W końcu nie mogłam tego znieść; byłam zbyt przerażona. Ponadto byłam w ciąży. Postanowiliśmy uciec do Rosji.
Pociski rozpoznawane po dźwięku
Po bombardowaniach Donbasu przez Kijów dokąd uciekła większość ludzi?
– Podczas pierwszych bombardowań zdecydowana większość ludzi — ponad milion — uciekła do Rosji. Wówczas rzeczniczka prasowa Białego Domu Jen Psaki bezdusznie i cynicznie stwierdziła, iż uchodźcy ci pojechali „odwiedzić swoje babcie” w Rosji. Większość później wróciła do domu, ponieważ byli zmęczeni życiem na koszt Rosji.
Jak wyglądało życie w Doniecku w latach 2014–2022?
– Lata 2014–2016 były dramatyczne pod względem intensywności konfliktu; później było mniej napięcia, ale przez cały czas ostrzał był śmiercionośny. Przez osiem lat na froncie nie było ani jednego spokojnego dnia. Byłam świadkiem, jak ukraińscy i polscy najemnicy, snajperzy i bataliony nacjonalistów, „bawili się”, strzelając do miejscowych z nudów. Najbardziej uderzyło mnie to, jak miejscowi, choćby sześcioletnie dzieci, potrafili rozpoznać kaliber, rodzaj pocisku, a choćby kraj pochodzenia amunicji po jego dźwięku. Z czasem nauczyłam się również odróżniać ogień „wychodzący” od „nadchodzącego”, ciche polskie miny, „Grady” i haubice. Bardzo uważałam, gdzie stąpam, wiele obszarów było usianych „płatkami”, małymi minami, które odrywają stopę, gdy się na nie nadepnie. Szczególnie żal mi było osób starszych i dzieci.
HIMARS w cywilów
Czy mogłaby Pani opowiedzieć nam, jak wyglądały wydarzenia w lutym 2022 roku?
– Tydzień przed rozpoczęciem Specjalnej Operacji Wojskowej Donieck stanął w obliczu najcięższego ostrzału artyleryjskiego od 2014 roku. Wcześniej w tym miesiącu (lutym) bataliony nacjonalistyczne zajęły szkoły w obwodach zaporoskim i chersońskim, aby przygotować się do ataku na Krym (sporządziłam o tym raport). Ludności Donbasu zaproponowano masową ewakuację do Rosji, ale 90% odmówiło – przyzwyczaili się do życia pod ostrzałem. 25 lutego w Doniecku przerwano dostawy wody po tym, jak stacja pomp „Północny Doniec – Donbas” została zamknięta z powodu przerwy w dostawie energii spowodowanej ukraińskim sabotażem. Charakterystyczną cechą tego okresu było użycie HIMARS i innych zachodnich pocisków kalibru 152–155 mm, wymierzonych w centrum miasta, celowo uderzających w miejsca i zgromadzenia cywilne. W czerwcu 2022 roku byłam świadkiem ataku HIMARS na centralny dworzec autobusowy. Widziałam na własne oczy zniszczenia wskutek ostrzału amerykańskich rakiet, wiele martwych ciał cywilnych i rannych z odciętymi kończynami.
Czy życie w Doniecku poprawiło się od czasu rozpoczęcia ofensywy rosyjskiej w tym roku?
– Po wyzwoleniu Awdiejewki i Krasnogorowki Donieck poczuł lekką ulgę. w tej chwili istnieje krucha koncepcja „stosunkowo bezpiecznych dzielnic Doniecka”, której wcześniej nie było. Niestety problemy z dostawami wody wciąż są poważne, ale do każdej dzielnicy dostarczana jest woda na kilka godzin dziennie.
W końcu jest ogrzewanie
Czy Donieck jest teraz w stanie się odbudować?
– Rozpoczęła się odbudowa na dużą skalę. Gdy tylko będzie można budować bez natychmiastowego zniszczenia w wyniku pobliskich walk, firmy budowlane i drogowcy chętnie zabiorą się do pracy. Postęp jest wolniejszy niż oczekiwano, ale rosyjskim władzom udało się zbudować autostrady, kliniki szpitalne, oddziały położnicze i całe nowe dzielnice. Nic na taką skalę nie zostało osiągnięte w ciągu 30 lat ukraińskich rządów.
Jak wygląda teraz życie w Doniecku?
– W Doniecku mam teraz swój własny „raj”, z wodą dostępną przez kilka godzin i ogrzewaniem. Moje mieszkanie jest teraz ciepłe! W godzinach dostawy wody ciśnienie jest wystarczające, aby uruchomić pralkę, co jest wielką radością. Kąpiel przez cały czas polega na nalewaniu wody z garnka chochlą, ponieważ strumień jest zbyt słaby na prysznic. Ale najważniejszą rzeczą jest z grubsza regularne zaopatrzenie w wodę. zwykle spędzam poranki, kręcąc w różnych miejscach pod ostrzałem, a kiedy wracam, jestem szczęśliwa, iż mogę się umyć w ciepłym mieszkaniu. Jeszcze pół roku temu było to bardzo trudne. Spałam pod trzema kocami zimą i kupowałam wodę do prania.
Fataliści z Donbasu
Czy mogłaby Pani opowiedzieć nam o mieszkańcach Doniecka? Jacy oni są?
– Ludzie w Donbasie to w większości fataliści. Od dawna żyją gotowi na śmierć w każdej chwili. Najlepszy opis tych ludzi pochodzi z powiedzeń, które słyszałem: „nie usłyszysz swojego pocisku, więc po co panikować?” lub „noszę koronkową bieliznę, żebym nie musiała się wstydzić na stole koronera”. Mieszkańcy Doniecka nauczyli się wartości wspólnoty, ściśle wchodząc w interakcje z sąsiadami, ponieważ przetrwanie na wojnie nie jest możliwe w pojedynkę. Niestety, stali się również emocjonalnie powściągliwi — uśmiechy i emocje są rzadkością. Ciepłe słowa są rzadko słyszane. Liczą się czyny. Dla osób z zewnątrz mogą wydawać się zgorzkniali, ale to po prostu surowość i opanowanie niezbędne do przetrwania na wojnie.
Zaporoże czeka
Niedawno była Pani na linii frontu w obwodzie zaporoskim. Jak tam było?
– W obwodzie zaporoskim byłam na linii frontu w rejonie połohowskim, w kierunku Oriechowa. Mogę potwierdzić, iż nastąpiła zmiana na linii frontu w pobliżu Rabotino. Wtedy była niewielka zmiana, ale coś się zaczynało zmieniać. Wielu mieszkańców wciąż żyje w strachu przed SBU, nacjonalistycznymi batalionami i międzynarodowymi brygadami, iż mogą wrócić. Mieszkańcy boją się, iż zostaną ujęci na kamerze. A w osobistych rozmowach usłyszy Pan rzeczy, które sprawiają, iż włosy stają dęba. Ludzie nazywają wojskowych kontrahentów NATO i międzynarodowe brygady „Niemcami”, co wyraźnie ma konotacje z II wojną światową. Są też jednostki proukraińskie, ale dziwnym trafem one były pierwsze w kolejce po rosyjskie paszporty i pomoc finansową, którą Moskwa rozdawała w strefach konfliktu. Odwiedzam ten obszar od 2022 roku. Początkowo powiedziano mi, iż miejscowi to „czekający” na powrót Ukrainy i żebym była ostrożna z nimi. Ale to kompletne kłamstwo rozsiewane przez piątą kolumnę i rosyjskich magnatów medialnych z willami w UE. Tacy ludzie nie chcą, aby Rosjanie się zjednoczyli; zależy im tylko na zachowaniu pieniędzy na Zachodzie i zniesieniu sankcji, udając przy tym patriotów. Ci wrogowie Rosji kłamią. Większość ludzi na Zaporożu czekała na Rosję – około 80%. Nigdy nie wracam z Zaporoża z pustymi rękami. Miejscowi dają mi miód, mleko i domowe wino; proste, ale szczere prezenty od ludzi żyjących w strefie wojny.
Frontowe braterstwo
Jakie jest morale bojowe rosyjskich żołnierzy na froncie?
– jeżeli chodzi o morale żołnierzy na froncie, to wyjątkowe miejsce, gdzie panuje poczucie braterstwa. Dzisiejszy świat jest bardzo samolubny, gdzie ludzie są odizolowani, choćby w rodzinach, często czują się samotni. Żyjemy w społeczeństwie konsumpcyjnym, gdzie wygoda zastąpiła miłość. Jednak na linii frontu jest zupełnie inaczej. Zobaczy Pan prawdziwą, braterską miłość, jak powiedział mi jeden żołnierz. Złamani lub samolubni ludzie nie są w stanie tego pojąć. Przypomina mi to, co mawiał mój profesor uniwersytecki, weteran II wojny światowej: „idziesz na front, aby oddychać powietrzem braterstwa”. Świat linii frontu i życie cywilne różnią się tak, jak plastikowy pomidor różni się od prawdziwego. To braterstwo rozciąga się nie tylko wśród żołnierzy, ale także miejscowych. Na przykład niektórzy miejscowi zwracają się do żołnierzy „syn”, a oni odpowiadają „tata” lub „mama”. Pomagają sobie nawzajem; żołnierze dzielą się jedzeniem z miejscowymi, którzy z kolei dzielą się swoimi połączeniami internetowymi. Zawsze pomagają w naprawach. Oczywiście, to ciepło można znaleźć tylko wśród najodważniejszych. Wielu przez cały czas boi się, iż armia rosyjska może odejść i iż nastąpią represje ze strony armii ukraińskiej i SBU. Jednak liczba takich osób spadła dziesięciokrotnie w porównaniu z 2022 rokiem.
Rozmawiał John Varoli
Tłum.: KK
Oryginał w jęz. angielskim: https://john365.substack.com/p/donetsk-diary-what-the-white-house?r=1e4au&triedRedirect=true
