Гданьские тропы памяти – карта мест, важных для истории родины

Pomnik Obrońców Wybrzeża na Westerplatte to jeden z najsłynniejszych pomników świata.

Interaktywna mapa Gdańskich Szlaków Pamięci została stworzona, by przybliżyć mieszkańcom i turystom historię miasta i regionu. Zaznaczono na niej miejsca ważne dla pamięci zarówno narodowej, jak i lokalnej. Są to pomniki, tablice upamiętniające czy miejsca męczeństwa z okresu II Wojny Światowej.

Każdy punkt na mapie zawiera informacje o ważnych wydarzeniach, postaciach i miejscach, pozwalając tym samym na lepsze poznanie historii Pomorza. Jakie szlaki zostały zatem wyróżnione i dlaczego?

Szlak Gdańskiej Polonii

Na tym szlaku znajduje się 12 obiektów. To między innymi Koszary w Nowym Porcie, gdzie po wybuchu II wojny światowej mieścił się obóz dla aresztowanych na terenie Gdańska Polaków, w tym także kobiet i dzieci. Na szlaku natrafić możemy również na Cmentarz Ofiar Hitleryzmu, na którym pochowani są polscy bohaterowie wojenni. Zmierzając Szlakiem Gdańskiej Polonii dotrzemy także do kilku charakterystycznych pomników m.in.: Pomnika ks. M. Góreckiego; Obrońców Poczty Polskiej czy Pomnika ks. Bronisława Komorowskiego.

Szlak Żołnierski

Wzbudzający kontrowersje pomnik – czołg przy alei Zwycięstwa. Fot. Piotr Wittman

Kolejny szlak to 11 obiektów, które związane są przede wszystkim z obroną Westerplatte. To tam znajduje się Pomnik Obrońców, tablice upamiętniające i Cmentarz Żołnierzy Wojska Polskiego. Z myślą o żołnierzach odkryjemy na szlaku również Pomniki Obrońców Wybrzeża 1939 i Żołnierzy Wyklętych. Znajdziemy po drodze również Cmentarz Garnizonowy, Pomnik-czołg, a także upamiętnienie na Cmentarzu Łostowickim żołnierzy Armii Krajowej, którzy w czasie II wojny światowej walczyli o wyzwolenie Polski.

Szlak Martyrologii

Na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu pochowani są polscy bohaterowie wojenni.
Fot. Lech Parell

Najwięcej wyznaczonych miejsc pamięci posiada jednak Szlak Martyrologii. Na ten moment obejmuje on aż 17 punktów, związanych z upamiętnieniem ofiar. Wśród wielu monumentów znajdujących się na Cmentarzu Łostowickim szczególne miejsce w historycznej świadomości gdańszczan zajmuje ustawiony na obszarze kwatery Sybiraków Pomnik Golgoty Wschodu. Szlak obejmuje również tablicę upamiętniającą męczeństwo Polaków w Victoriaschule i tablicę poświęconą zamordowanym harcerzom. Okres II wojny światowej przyniósł polskiej ludności Pomorza wiele cierpień i prześladowań. Wśród miejsc, które zapisały się na kartach wojennej historii najczarniejszymi zgłoskami, bodaj najważniejszym jest obóz koncentracyjny Stutthof (obecnie Sztutowo) – przemierzając tym szlakiem również znajdziemy Pomnik Więźniów Podobozu.

Szlak Żołnierzy Podziemia Antykomunistycznego

To najkrótszy szlak na mapie, bowiem obejmuje na tę chwilę tylko 4 punkty. Znajdziemy na nim symbol przywrócenia do świadomości społecznej postaci bojowników, którzy po II wojnie światowej stanęli do walki z reżimem komunistycznym o polską niepodległość. Równie ważnym punktem jest Areszt Śledczy, gdzie przetrzymywano polskich żołnierzy organizacji podziemnych, a także najstarsze gdańskie cmentarze, na których spoczywają polscy kombatanci.

Cmentarz Garnizonowy jest jednym 11 elementów Szlaku Żołnierskiego.
Fot. Dominik Paszliński

Cmentarz Łostowicki w Gdańsku, pomnik Golgoty Wschodu.
Fot. Grzegorz Mehring

– Zachęcam do zgłaszania miejsc, które z Waszego punktu widzenia powinny znaleźć się na tej mapie. Nie chcemy ograniczać się jedynie do świadectw tragicznej przeszłości, równie cenne są miejsca zwycięstw i chwały. Naszym obowiązkiem jest bowiem podtrzymywanie pamięci o wydarzeniach z przeszłości, aby móc złożyć hołd ofiarom, potępić sprawców i wywyższyć bohaterów, wreszcie dać podwaliny pojednania opartego na prawdzie. Pamięć o przeszłości jest potrzebna naszej przyszłość. – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.