«Большая двадцатка» Трампа вызывает обеспокоенность в Вашингтоне и Азии – не наступает ли эра совместной гегемонии между США и Китаем?

chiny24.com 2 часы назад

Powrót koncepcji „G2” i jej kontrowersje

1 listopada 2025 roku prezydent Donald Trump, publikując na platformie Truth Social: „G2 niedługo się spotka!”, ponownie wzbudził międzynarodowy niepokój. Po szczycie z Xi Jinpingiem w Korei Południowej napisał: „Moje spotkanie G2 z prezydentem Chin było wielkie dla obu krajów. Poprowadzi je to do wiecznego pokoju i sukcesu”.

Choć termin „G2” – oznaczający nieformalne partnerstwo USA i Chin jako dwóch głównych potęg światowych – pojawił się po raz pierwszy w latach 2000. (zaproponowany przez amerykańskiego ekonomistę Freda Bergstena), to dziś wywołuje silne reakcje w stolicach azjatyckich i w kręgach amerykańskiej polityki zagranicznej.

Obawy sojuszników: podział na „strefy wpływów”

Krytycy, w tym byli przedstawiciele administracji Bidena, ostrzegają, iż koncepcja G2 może implikować podział Azji na sfery wpływów, gdzie USA i Chiny ustalają reguły bez udziału państw trzecich. Kurt Campbell, były zastępca sekretarza stanu ds. Azji, zaznaczył, iż idea ta wzbudzała lęki wśród sojuszników od samego początku – zwłaszcza w Japonii, której rząd skutecznie lobbował administrację Obamy, by odrzucić ten model.

Mira Rapp-Hooper, ekspertka ds. bezpieczeństwa w Azji i była doradczyni Rady Bezpieczeństwa Narodowego, podkreśliła:

„Oba te sformułowania – ‚G2’ i ‚nowy model relacji wielkich mocarstw’ – są postrzegane jako problematiczne przez sojuszników, ponieważ sugerują, iż USA i Chiny będą rozstrzygać kwestie globalnego znaczenia bez udziału pozostałych aktorów”.

Japoński parlamentarzysta Akihisa Nagashima ostrzegł, iż w takim układzie Japonia, Tajwan, Filipiny, a choćby Guam – terytorium USA – mogłyby znaleźć się w strefie wpływów Chin. „Japonia musi się wzmocnić i odrzucić koncepcję stref wpływów”, napisał na X (dawniej Twitterze).

Różne interpretacje: od „zrównoważonej współpracy” do „przyzwolenia na dominację”

W USA koncepcja G2 wywołuje podział:

Stronnicy restrykcji („restrainers”) – jak Jennifer Kavanagh z think tanku Defense Priorities – uważają, iż utrzymanie amerykańskiej dominacji w Azji nie jest już zrównoważone. W ich odczuciu, Trump sygnalizuje przesunięcie ku utrzymaniu równowagi sił.
Tradycjonalni sojusznicy i strategowie widzą w tym osłabienie amerykańskich zobowiązań wobec partnerów – zwłaszcza w rejonie Morza Południowochińskiego.

Co na to Pekin?

Paradoksalnie, Chiny również nie akceptują koncepcji G2 – choć wydaje się, iż pasuje do ich ambicji. Yun Sun, dyrektor programu chińskiego w Stimson Center, wyjaśnia, iż Pekin odrzuca ten termin, ponieważ:

Blokowałby narrację Chin jako lidera „Globalnego Południa” – pozycja, którą Chiny celowo budują w Afryce, Azji i Ameryce Łacińskiej.
Wiązałby je z odpowiedzialnością za globalny ład, której nie chcą dzielić z USA na zasadach równych.
Kojarzy się z zimnowojenną rywalizacją USA–ZSRR, której finał – rozpad Związku Radzieckiego – nie jest dla Chin atrakcyjny.

Zdaniem Sun, Xi Jinping porzucił też hasło „nowego modelu relacji wielkich mocarstw” z 2013 roku, uznając je za przestarzałe. Zamiast tego Chiny proponują „pokojowe współistnienie” – koncepcję, na którą USA dopiero teraz wydają się być gotowe.

„Chiny od lat chciały, by USA zaakceptowały pokojowe współistnienie – ale dopiero dziś Waszyngton wydaje się skłonny wejść w ten model”, stwierdziła Sun.

Co dalej? Brak strategii, a rosnące ryzyko niejasności

W momencie publikacji tego artykułu (5 listopada 2025) administracja Trumpa nie ujawniła jeszcze formalnej strategii wobec Chin, strategii Indo-Pacyfiku ani Strategii Obrony Narodowej. Powtarzające się użycie terminu „G2” przez prezydenta pozostaje więc głównym źródłem interpretacji jego wizji.

Dla państw azjatyckich – zwłaszcza Japonii, Indii, Wietnamu – brak jasności oznacza zwiększone ryzyko izolacji politycznej i bezpieczeństwa. Dla Stanów Zjednoczonych – dylemat między realizmem geopolitycznym a obowiązkiem wobec sojuszników.

Na razie pozostaje pytanie: czy „G2” to początek strategii stabilizacji, czy sygnał wycofania się USA z pełnego zaangażowania w Azję?

Źródła: