Od początku inwazji Rosji na Ukrainę ponad 1 mln uchodźców znalazło schronienie w Polsce.
Jak wynika z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Ukraińskie firmy w Polsce w latach 2022-2024”, miało to swoje odzwierciedlenie w tworzeniu nowych podmiotów gospodarczych. W ciągu ostatnich trzech lat Ukraińcy założyli w Polsce 77,7 tys. jednoosobowych działalności gospodarczych, co stanowi 9 proc. wszystkich zarejestrowanych w tym czasie JDG. W tym czasie powstało też 11,3 tys. spółek z kapitałem ukraińskim.
Ukraińskie działalności stanowiły 84% wszystkich JDG zarejestrowanych przez cudzoziemców
W latach 2022-2024 liczba ukraińskich działalności rosła średnio z roku na rok o 34 proc. Wśród JDG założonych w Polsce w 2024 r., 12 proc. miało właściciela z obywatelstwem ukraińskim. Ukraińskie działalności stanowiły też 84 proc. wszystkich JDG zarejestrowanych przez cudzoziemców. Zanotowany w 2024 r. udział zamkniętych (4 proc.) i zawieszonych (9 proc.) ukraińskich JDG był zbliżony do ogólnego trendu w Polsce. Wśród sektorów, gdzie lokują ukraińskie firmy działalność gospodarczą, dominuje budownictwo, informacja i komunikacja oraz pozostałe usługi.
Od stycznia 2022 r. do grudnia 2024 r. powstało w Polsce ok. 77,7 tys. ukraińskich JDG, co stanowi 9 proc. wszystkich zarejestrowanych działalności w Polsce. 37 proc. z nich założyły kobiety. W 2024 r. działalność gospodarczą w Polsce rozpoczęło 33,2 tys. ukraińskich JDG. To ponad dwukrotnie więcej niż w 2022 r. (15,9 tys.) i o 16 proc. więcej niż w 2023 r. (28,6 tys.).
Ukraińcy wykazują ponadprzeciętną aktywność zawodową
– Wysoka liczba zakładanych przez Ukraińców JDG ma kilka przyczyn. Częściowo wynika z ograniczeń na rynku pracy, na którym imigranci często są zatrudniani do prac nisko płatnych, tymczasowych, poniżej kompetencji. Własna działalność gospodarcza pozwala na większą niezależność oraz lepsze dopasowanie do posiadanych kwalifikacji. Na wysoki poziom przedsiębiorczości wpływa również zjawisko częstego proponowania pracownikom umów B2B, które jest optymalizacją kosztów.
Trzeba też odnotować, iż Ukraińcy wykazują ponadprzeciętną aktywność zawodową. Wskaźnik zatrudnienia wśród imigrantów z Ukrainy (przedwojennych i uchodźców) wynosi 78 proc., co jest wyższym wynikiem niż dla osób w wieku 15 lat i starszych w Polsce (56 proc.). Kolejnym istotnym czynnikiem jest ogólna skłonność imigrantów do samozatrudnienia – w 2/3 państw OECD imigranci mają większą skłonność do samozatrudnienia niż osoby urodzone w danym kraju (w krajach Europy Środkowo-Wschodniej różnica ta wynosi 5 pkt. proc.) – mówi Aleksandra Wejt-Knyżewska, starsza analityczka w zespole foresightu gospodarczego PIE.