W ostatnich dniach w mediach społecznościowych krąży nagranie mające rzekomo przedstawiać protesty popierające ustępującego prezydenta Brazylii, Jaira Bolsonaro. Na filmie widzimy ogromny tłum ludzi z brazylijskimi flagami. Ma to świadczyć o ogromnym poparciu dla polityka. W rzeczywistości jednak nagranie pochodzi sprzed kilku miesięcy i przedstawia inne wydarzenia.
Fałsz
Więcej o naszym systemie oceniania:Nagranie z nieprawdziwym opisem prezentowane jest w Internecie od kilku dni. Możemy je znaleźć w różnych językach między innymi na Twitterze. Udostępniały je zarówno anglojęzyczne konta, jak i te prowadzone w języku polskim. Znajdziemy je również na Facebooku. Film stał się szczególnie popularny wśród polityków oraz sympatyków amerykańskiej Partii Republikańskiej i skrajnej prawicy. Wśród nich byli: Jack Posobiec, Monica Crowley czy Lavern Spicer.
Źródło: twitter.comCo przedstawia film?
Poprzez wyszukiwanie wsteczne zdołaliśmy zidentyfikować ten sam film udostępniany już w pierwszej połowie września 2022 roku. Można go odnaleźć między innymi na TikToku, na kanale prowadzonym przez byłego siatkarza, a w tej chwili polityka Partii Liberalnej, Maurício Souzę. W opisie możemy znaleźć informację, iż nagranie pochodzi z 7 września czyli Dnia Niepodległości Brazylii. Informacja ta jest zgodna z wnioskami analiz redakcji AP News i Reutersa co do daty nagrania filmu.
Oznacza to, iż rozpowszechniany film nie ma nic wspólnego z aktualnymi protestami. Wybuchły one po tym, jak Jair Bolsonaro przegrał drugą turę wyborów na stanowisko prezydenta Federacyjnej Republiki Brazylii. Jego przeciwnik, Lula da Silva, pomimo niedawnego powrotu do polityki zdołał zwyciężyć. Różnica była minimalna i wyniosła zaledwie 1,8 punktu procentowego. Protestujący poplecznicy Bolsonaro uważają wyniki wyborów za niewiarygodne. Ich skrajne skrzydło nawołuje do interwencji siły zbrojne. Ustępujący prezydent od przegranej unika jednak wystąpień publicznych, a wojsko wydało oświadczenie, w którym stwierdziło, iż “rozwiązanie ewentualnych kontrowersji musi się odbyć z wykorzystaniem instrumentów demokratycznego państwa prawa”.
Sam Bolsonaro, idąc za głosem brazylijskiego Federalnego Sądu Najwyższego, wezwał protestujących do zaprzestania blokowania autostrad. Wbrew przedstawionym narracjom na Twitterze, nasilenie aktualnych protestów zmniejsza się.
Co wspólnego ma film z Bolsonaro?
Faktem pozostaje jednak, iż widoczny na omawianym filmie tłum słuchał przemówienia Jaira Bolsonaro. Miało ono miejsce podczas obchodów wspomnianego już święta niepodległości w stolicy Brazylii, Brasílii. Transmisję z tego wydarzenia można obejrzeć tutaj, między 2:35:50 a 2:58:30 trwały przemówienia polityków, w tym ustępującego prezydenta. Ujęcia przedstawiają również tłum, który widoczny jest na omawianym nagraniu.
Podsumowanie
Po raz kolejny mamy do czynienia z filmem, który po zmianie kontekstu wykorzystywany jest do bieżącej walki politycznej. Wielokrotnie na łamach naszego portalu opisywaliśmy przypadki, kiedy stare nagrania były przedstawiane jako aktualne demonstracje i protesty, aby stworzyć wrażenie ich większej od rzeczywistej skali. W tym wypadku nagranie przedstawia tłum, który zebrał się podczas brazylijskiego Dnia Niepodległości. Rzeczywiście podczas niego przemawiał Jair Bolsonaro, jednak wydarzenie to miało miejsce 7 września 2022 roku. Nie ma więc ono nic wspólnego z aktualnie trwającymi protestami w Brazylii, które mają związek z wyborami prezydenckimi.
Źródła
AP News: https://apnews.com/article/Brazil-protests-Bolsonaro-983467112108
Reuters: https://www.reuters.com/article/factcheck-brazil-election/fact-check-video-of-crowds-gathering-in-brasilia-are-not-part-of-an-uprising-idUSL1N32E0PL oraz https://www.reuters.com/world/americas/brazilian-authorities-make-headway-clearing-pro-bolsonaro-blockades-2022-11-02/
OKO.press: https://oko.press/wybory-prezydenckie-w-brazylii-lula-wygrywa-z-bolsonaro-o-wlos
Buenos Aires Times: https://www.batimes.com.ar/news/latin-america/silent-bolsonaro-leaves-void-in-brazil-presidency.phtml
TRT World: https://www.trtworld.com/magazine/why-are-brazilians-protesting-en-masse-62636
Al Jazeera: https://www.aljazeera.com/news/2022/9/7/brazils-bolsonaro-leads-massive-independence-day-rally
