Ministerstwo Zdrowia zapowiada nowe świadczenie finansowane przez NFZ, skierowane do kobiet w wieku okołomenopauzalnym. Już od 2026 roku każda Polka powyżej 45. roku życia będzie mogła skorzystać z refundowanej porady edukacyjnej, której celem jest pomoc w łagodzeniu objawów klimakterium oraz zwiększenie wiedzy na temat tego naturalnego etapu życia.
Menopauza wciąż tematem tabu
Z raportu „Menopauza bez tabu” przygotowanego przez Kulczyk Foundation wynika, iż aż 93% Polek nie potrafi poprawnie zdefiniować menopauzy, a 70% uznaje ją za istotny moment w życiu kobiety. Tylko 7% ankietowanych wskazało prawidłową definicję, iż menopauza to ostatnia miesiączka. Pozostałe kobiety mylnie utożsamiały ją z okresem poprzedzającym lub następującym po ostatnim krwawieniu.
Ekspertka w zakresie edukacji seksualnej, dr Alicja Długołęcka, komentując te dane, zauważyła, iż kobiety nie są edukowane w tym zakresie:
„Na lekcjach biologii są informacje o menstruacji, potem o życiu seksualnym jakoś się mówi, a do menopauzy się raczej nie dociera. […] Wycinamy w ten sposób kilkanaście niezwykle istotnych lat w naszym rozwoju.”
Jak wygląda menopauza z punktu widzenia medycyny?
Menopauza, zgodnie z definicją WHO, to ostatnia miesiączka w życiu kobiety, po której przez 12 miesięcy nie występuje już żadne krwawienie. Zwykle przypada między 45. a 55. rokiem życia. Poprzedza ją klimakterium – okres przekwitania, który może trwać kilka lat. Zmiany hormonalne związane z menopauzą mogą wywoływać uciążliwe objawy, m.in.:
- uderzenia gorąca,
- pocenie się,
- drażliwość,
- bóle stawów,
- spadek libido,
- bezsenność,
- zmęczenie,
- suchość pochwy,
- problemy z koncentracją,
- zawroty głowy.
Medycyna wyróżnia cztery etapy przekwitania:
- Premenopauza (od ok. 41 r.ż.),
- Perimenopauza (ok. 46 r.ż.),
- Menopauza adekwatna (ok. 51 r.ż.),
- Postmenopauza (do końca życia kobiety).
Menopauza w pracy: przemilczany problem
Z raportu IPSOS „Niewidzialne w pracy” z sierpnia 2024 r. wynika, iż aż 42% kobiet w wieku 40–55 lat rozważa ograniczenie lub zakończenie pracy zawodowej z powodu objawów okołomenopauzalnych. Wśród najczęstszych problemów wymieniane są:
- przewlekłe zmęczenie,
- bóle głowy i mięśni,
- zaburzenia koncentracji,
- niskie poczucie własnej wartości,
- kołatanie serca,
- zaburzenia nastroju.
Jednocześnie 87% badanych uważa, iż wdrożenie dedykowanego wsparcia poprawiłoby ich codzienne funkcjonowanie i stosunek do pracy.
Dominika Kulczyk, założycielka Kulczyk Foundation, komentuje:
„Konieczna jest edukacja i podjęcie realnych działań, które pozwolą na zmianę tego stanu rzeczy.”
Nowe świadczenie od 2026 r. – czego mogą spodziewać się kobiety?
Nowe świadczenie zapowiedziane przez minister zdrowia Izabelę Leszczynę ma wejść w życie na początku 2026 roku. Jego celem będzie porada edukacyjna udzielana przez położną, finansowana ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia.
– „Menopauza nie jest łatwym czasem dla kobiety. Dlatego przygotujemy pakiet rozwiązań dla tej grupy pacjentek” – zapowiedziała Leszczyna podczas Forum Zdrowia Kobiet w Katowicach.
W rozmowie z TVN, minister podkreśliła, iż refundowana porada będzie stanowiła motywację dla położnych do udzielania edukacyjnych konsultacji w zakresie menopauzy. Usługa trafi do koszyka świadczeń gwarantowanych, co oznacza, iż będzie ogólnodostępna i bezpłatna.
Co kobiety mogą robić już teraz?
Choć porada nie pozostało dostępna w ramach NFZ, Ministerstwo Zdrowia wskazuje na działania, które można podjąć samodzielnie w celu złagodzenia objawów klimakterium. Należą do nich m.in.:
- Regularne posiłki (4–5 dziennie),
- Unikanie żywności wysokoprzetworzonej,
- Duża ilość warzyw i błonnika w diecie,
- Spożywanie produktów mlecznych i ryb morskich,
- Ograniczenie czerwonego mięsa i cukru,
- Dbanie o nawodnienie (minimum 2 litry wody dziennie),
- Co najmniej 7 godzin snu dziennie,
- Aktywność fizyczna (joga, spacery, taniec).
Dodatkowo, warto konsultować się z lekarzem rodzinnym lub ginekologiem w przypadku występowania nasilonych objawów.
Planowane świadczenie to krok w stronę destygmatyzacji menopauzy i zwiększenia dostępności rzetelnej informacji zdrowotnej dla kobiet. Po raz pierwszy państwo w sposób systemowy podejmuje temat, który dotyczy milionów Polek, ale dotychczas był marginalizowany w systemie ochrony zdrowia.
Jeśli program zostanie skutecznie wdrożony, może przyczynić się do lepszego funkcjonowania zawodowego kobiet, zwiększenia ich świadomości zdrowotnej oraz zmniejszenia liczby powikłań związanych z nieleczonymi objawami klimakterium.
Read more:
Nowe świadczenie dla kobiet 45+. choćby kilka tysięcy złotych
