Koniec roku 2025 przynosi ochłodzenie
Pod koniec 2025 roku chińska gospodarka prezentuje obraz pełen sprzeczności. Z jednej strony, Pekin zrealizował swój cel wzrostu PKB na poziomie “około 5%”, unikając przy tym konieczności wdrażania potężnych pakietów stymulacyjnych. Z drugiej strony, najnowsze dane za listopad sygnalizują wyraźne osłabienie impetu i utrwalenie głębokich nierównowag strukturalnych. Rok 2026 zapowiada się jako okres wolniejszego wzrostu, w którym najważniejsze będą nie tyle liczby, co strategiczne wybory i priorytety chińskich władz w obliczu narastających wyzwań wewnętrznych i zewnętrznych.
Niezrównoważony wzrost: Dwa oblicza chińskiej gospodarki
Model wzrostu gospodarczego Chin w 2025 roku opierał się na dwóch filarach:
- relatywnie silnej produkcji przemysłowej oraz
- dynamicznym eksporcie.
Te czynniki pozwoliły na osiągnięcie celu PKB, jednak maskowały fundamentalną słabość popytu wewnętrznego. Konsumpcja i inwestycje prywatne pozostawały w tyle, co potwierdza tezę o gospodarce “dwóch prędkości”. Wzrost był napędzany przez zdolności produkcyjne i wsparcie polityczne dla wybranych sektorów, a nie przez szeroko zakrojoną poprawę nastrojów konsumenckich czy boom inwestycyjny w sektorze prywatnym. Ta dysproporcja staje się coraz bardziej widoczna i stanowi centralne wyzwanie na nadchodzący rok.
Sektor nieruchomości: Nierozwiązany problem hamuje rozwój
Największym hamulcem dla chińskiej gospodarki pozostaje nierozwiązany kryzys w sektorze nieruchomości. Dane za 2025 rok są alarmujące: inwestycje w rozwój nieruchomości spadły o blisko 16%, a sprzedaż nieruchomości o ponad 11%. Sytuacja ta ma daleko idące konsekwencje, wpływając negatywnie na finanse samorządów lokalnych, zaufanie gospodarstw domowych (których majątek jest w dużej mierze ulokowany w nieruchomościach) oraz apetyt na ryzyko w sektorze bankowym. Pekin, mimo presji, unika szeroko zakrojonego programu ratunkowego, preferując ukierunkowane działania mające na celu zapobieganie gwałtownemu załamaniu. Analitycy są zgodni, iż jest to problem strukturalny, którego rozwiązanie zajmie lata, a sektor nieruchomości nie będzie już w stanie pełnić roli głównego motoru wzrostu.
Słabnąca konsumpcja: Brak zaufania kluczowym ograniczeniem
Konsumpcja okazała się najsłabszym ogniwem chińskiej gospodarki w 2025 roku. Sprzedaż detaliczna w listopadzie wzrosła zaledwie o 1,3% rok do roku, co jest najwolniejszym tempem od końca polityki “zero-COVID”. Słabość ta wynika nie tyle z braku płynności, ile z głębokiego kryzysu zaufania. Niepewność na rynku pracy, wysokie bezrobocie wśród młodzieży oraz obawy związane ze spadkiem wartości nieruchomości skłaniają gospodarstwa domowe do oszczędzania, a nie wydawania. Władze w Pekinie dostrzegają problem i po raz pierwszy na Centralnej Konferencji Pracy Gospodarczej (CEWC) zidentyfikowały wzrost dochodów gospodarstw domowych jako najskuteczniejszy sposób na pobudzenie konsumpcji. Oznacza to zmianę strategii z krótkoterminowych subsydiów na rzecz bardziej trwałych rozwiązań w obszarze polityki społecznej.
Handel zagraniczny: Stabilizator z rosnącymi ograniczeniami
Eksport był w 2025 roku ważnym stabilizatorem dla chińskiej gospodarki, pozwalając Pekinowi na utrzymanie bardziej powściągliwej polityki fiskalnej. Mimo napięć handlowych, chiński eksport wzrósł, a nadwyżka handlowa w pierwszych 11 miesiącach roku osiągnęła rekordowy poziom ponad biliona dolarów. Sukces ten ma jednak swoją cenę. Rekordowa nadwyżka nasila krytykę ze strony partnerów handlowych i zwiększa ryzyko wprowadzenia nowych barier celnych. Co więcej, struktura eksportu jest nierównomierna – podczas gdy dostawy do państw rozwijających się i Europy rosły, eksport do Stanów Zjednoczonych gwałtownie spadł. W 2026 roku rosnący protekcjonizm na świecie może sprawić, iż poleganie na eksporcie jako głównym buforze wzrostu stanie się niemożliwe.
Perspektywy na 2026: Niższy wzrost i nowe priorytety polityczne
Analitycy są zgodni, iż w 2026 roku tempo wzrostu chińskiego PKB ulegnie spowolnieniu, a prognozy oscylują wokół 4,5%. Ważniejsza od konkretnej liczby będzie jednak zmiana priorytetów politycznych. Pekin sygnalizuje odejście od modelu opartego na inwestycjach w nieruchomości i przemyśle ciężkim na rzecz “Nowych Sił Produkcyjnych Wysokiej Jakości”. Oznacza to koncentrację na zaawansowanych technologiach, zielonej transformacji, biotechnologii i gospodarce cyfrowej. Jednocześnie, polityka fiskalna ma być bardziej ekspansywna, a wydatki w większym stopniu skierowane na usługi społeczne, takie jak opieka zdrowotna, edukacja i opieka nad osobami starszymi. Celem jest “inwestowanie w ludzi”, co ma podnieść produktywność i zbudować trwałe fundamenty pod popyt wewnętrzny.
Rok przedefiniowania modelu rozwoju
Rok 2026 będzie dla Chin rokiem rekalibracji, a nie ekspansji za wszelką cenę. Wyzwania strukturalne, takie jak kryzys na rynku nieruchomości, słabość popytu wewnętrznego i rosnące napięcia w handlu międzynarodowym, zmuszają Pekin do przedefiniowania swojego modelu rozwoju. Dla globalnego biznesu oznacza to konieczność dostosowania strategii. Szans należy upatrywać w sektorach wspieranych przez rząd w ramach “Nowych Sił Produkcyjnych” oraz w rosnącym znaczeniu konsumpcji usług. Jednocześnie firmy muszą być przygotowane na większą zmienność, nieprzewidywalność polityki i konieczność konkurowania w oparciu o efektywność i innowacyjność, a nie tylko skalę działania na masowym rynku.
Źródła:
China Briefing, “China’s Economy November 2025: Year-End Review and 2026 Outlook”
Deloitte, “Outlook of macro economy and industries in 2026”
Asia Society Policy Institute, “China’s Next Move: Economic Priorities and Policy Shifts for 2026”
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com
