Turkmenistan przyciągnął w tym tygodniu wiele uwagi dyplomatycznej zarówno ze strony Stanów Zjednoczonych, jak i Rosji. Fala aktywności sugeruje, iż geopolityczne przepychanki wokół państwa Azji Środkowej nasilają się, najwyraźniej wywołane niedawnym konfliktem irańsko-izraelskim.
Minister spraw zagranicznych Turkmenistanu Raszid Meredow zakończył ubiegły tydzień rozmową telefoniczną 26 czerwca z irańskim ministrem spraw zagranicznych Abbasem Aragczi. Agencja prasowa Trend poinformowała, iż podczas dyskusji pojawił się temat starcia Iranu z Izraelem. Obaj spotkali się również osobiście w Aszchabadzie trzy dni wcześniej.
25 czerwca rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow zakończył dwudniową wizytę w stolicy Turkmenistanu, Aszchabadzie. Dwustronne stosunki gospodarcze znalazły się na szczycie rosyjskiej agendy, ale wyglądało również na to, iż Kreml chce zachować swoje wpływy kulturalne i polityczne w kraju. W przemówieniu w Aszchabadzie Ławrow ogłosił na przykład plany otwarcia rosyjsko-turkmeńskiego uniwersytetu. „Przywiązujemy dużą wagę do wymiany młodzieży. Proponujemy rozszerzenie produktywnej interakcji” – powiedział Ławrow, zgodnie z transkrypcją opublikowaną przez rosyjskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Dodał, iż Rosja zamierza rozwijać więzi między młodymi specjalistami ds. stosunków międzynarodowych obu państw przy pomocy Rady Młodych Dyplomatów przy rosyjskim MSZ. Ławrow przedstawił sprzeczny pogląd na Stany Zjednoczone w swoim przemówieniu, potępiając bombardowanie irańskich obiektów nuklearnych przez administrację Trumpa, a później chwaląc ją za wykazanie się realizmem i zdrowym rozsądkiem, w przeciwieństwie do konceptualnej wizji rozwoju świata poprzedniej administracji Bidena, która została całkowicie pochłonięta przez jej neoliberalne plany hegemoniczne.
W dniu przyjazdu Ławrowa do Aszchabadu sekretarz stanu USA Marco Rubio przeprowadził rozmowę telefoniczną z Meredowem, co jest godnym uwagi wydarzeniem, biorąc pod uwagę, iż zaledwie około 48 godzin wcześniej zastępca sekretarza stanu Christopher Landau rozmawiał z turkmeńskim ministrem spraw zagranicznych. Rubio podziękował rządowi turkmeńskiemu za umożliwienie obywatelom USA opuszczenia Iranu przez Turkmenistan podczas konfliktu irańsko-izraelskiego. W podsumowaniu rozmowy przez Departament Stanu czytamy również, iż Stany Zjednoczone oczekują dalszego partnerstwa z Turkmenistanem, w tym rozszerzenia więzi gospodarczych i handlowych.
Turkmenistan w ciągu ostatniego roku podjął wstępne kroki w celu otwarcia połączeń handlowych z Zachodem, co zostało podkreślone przez rozpoczęcie w marcu pierwszej w historii umowy swapowej z udziałem Turcji i Iranu, ułatwiającej eksport gazu ziemnego do Unii Europejskiej. Wydaje się jasne, iż urzędnicy w Moskwie są zaniepokojeni tym, iż Waszyngton wydaje się robić postępy w bogatym w energię kraju położonym na północnej granicy Iranu. Artykuł analityczny opublikowany 23 czerwca przez Nezavisimaya Gazeta zauważył, iż lotnisko z długim pasem startowym zostało otwarte w maju w odległym turkmeńskim mieście Dżabel niedaleko Morza Kaspijskiego, co sugeruje, iż obiekt ten może okazać się przydatny dla amerykańskiej armii. „Lokalizacja lotniska, zbudowanego na terenie byłego lotniska wojskowego ZSRR, z pasem startowym o długości 3200 metrów i pełną infrastrukturą nawigacyjną, jest w pełni odpowiednia jako baza postojowa lub do awaryjnego lądowania samolotów wojskowych podczas działań przeciwko pobliskiemu państwu” – stwierdzono w materiale prasowym.
Źródło: Eurasianet
Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium
