260 mln zł na polskie technologie obronne. Program PERUN przyspiesza budowę krajowych zdolności

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło kolejne rozstrzygnięcia w programie „Nowe technologie w obszarze bezpieczeństwa i obronności państwa – PERUN”. Dziesięć innowacyjnych projektów, realizowanych przez konsorcja naukowo-przemysłowe, otrzyma łącznie 260 mln zł dofinansowania. Środki pochodzą z budżetów Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i mają wesprzeć rozwój kluczowych technologii istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa państwa

Jak podkreślają przedstawiciele administracji rządowej, PERUN to jeden z najważniejszych instrumentów budowania krajowej suwerenności technologicznej w obszarze obronności. Program łączy potencjał polskich jednostek naukowych z kompetencjami przemysłu, umożliwiając przechodzenie od badań i demonstratorów technologii do rozwiązań gotowych do wdrożenia w Siłach Zbrojnych RP. Szczególny nacisk kładziony jest na technologie rozwijane w kraju, precyzyjnie dopasowane do realnych potrzeb wojska i niezależne od zagranicznych dostawców.

Obecne rozstrzygnięcie dotyczy projektów zgłoszonych w pierwszym zakresie tematycznym programu, obejmującym rozwój istniejących demonstratorów technologii obronnych na zaawansowanym poziomie gotowości technologicznej. Wybrane przedsięwzięcia koncentrują się m.in. na systemach rakietowych, automatyzacji i autonomii, wykorzystaniu sztucznej inteligencji w planowaniu i prowadzeniu działań wojskowych, technologiach bezzałogowych oraz nowoczesnych systemach obserwacyjnych i optoelektronicznych

Najwyżej ocenionym projektem w tym etapie programu został rozwój kierowanego pocisku przeciwpancernego z autonomicznym wsparciem naprowadzania, który uzyskał dofinansowanie w wysokości ponad 120 mln zł. Projekt realizowany jest przez konsorcjum z udziałem Wojskowego Instytutu Technicznego Uzbrojenia oraz krajowych firm przemysłu obronnego. Jego celem jest opracowanie nowej generacji przeciwpancernego pocisku kierowanego, zdolnego do skutecznego zwalczania współczesnych i przyszłych celów opancerzonych na dużym dystansie, przy jednoczesnym zwiększeniu autonomii systemu i odciążeniu operatora w warunkach złożonego pola walki.

Istotną część dofinansowanych przedsięwzięć stanowią projekty związane z wykorzystaniem sztucznej inteligencji i zaawansowanej analityki danych. Jednym z nich jest rozwój narzędzi analityczno-symulacyjnych wspierających wielodomenowe przygotowania obronne oraz planowanie operacyjne. System, który był już testowany m.in. w ramach eksperymentów NATO, ma umożliwiać analizę i optymalizację działań wojskowych jednocześnie w domenach lądowej, morskiej, powietrznej, cybernetycznej i kosmicznej, z uwzględnieniem rzeczywistych ograniczeń logistycznych i budżetowych

Wśród zwycięskich projektów znalazły się także rozwiązania z obszaru systemów bezzałogowych. Dofinansowanie otrzymały m.in. prace nad bezzałogowym systemem minowania terenu z funkcją rozpoznania oraz nad lądowym systemem bezzałogowego uzbrojenia. Projekty te mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa żołnierzy poprzez ograniczenie ich bezpośredniego zaangażowania w szczególnie niebezpieczne zadania, a jednocześnie rozwój interoperacyjnych, krajowych platform robotycznych zdolnych do współpracy z innymi systemami używanymi przez wojsko.

Program PERUN wspiera również rozwój nowoczesnych technologii optoelektronicznych. Dwa z wybranych projektów dotyczą systemów gogli noktowizyjnych nowej generacji, charakteryzujących się zwiększonym kątem obserwacji oraz większą głębią pola widzenia. Rozwiązania te, oparte na zaawansowanych technologiach fotonicznych i strukturach dyfrakcyjnych, mają bezpośrednio przełożyć się na poprawę świadomości sytuacyjnej żołnierzy i skuteczność działań prowadzonych w warunkach ograniczonej widoczności

Jak informuje NCBR, dotychczas w ramach całego naboru PERUN oceniono projekty zgłoszone w ośmiu z piętnastu zaplanowanych zakresów tematycznych. Łącznie piętnaście projektów uzyskało już rekomendację do dofinansowania, a suma przyznanych środków sięgnęła 373,5 mln zł. Program obejmuje szerokie spektrum obszarów, od sztucznej inteligencji, autonomii i automatyzacji, przez technologie kosmiczne i kwantowe, po materiały ochronne i medyczne zabezpieczenie pola walki. Zakończenie pełnej oceny merytorycznej wszystkich zakresów planowane jest do końca marca przyszłego roku

Skala programu PERUN oraz zakres wspieranych projektów pokazują, iż państwo konsekwentnie stawia na rozwój własnych kompetencji technologicznych w obszarze obronności. W warunkach rosnących napięć geopolitycznych i dynamicznych zmian charakteru współczesnego pola walki, inwestycje w krajowe badania, rozwój i przemysł obronny stają się nie tylko elementem polityki innowacyjnej, ale jednym z fundamentów bezpieczeństwa państwa.

Jolanta Czudak